ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН
Untitled - СоÑоÑ-ÒазаÒÑÑан ÒоÑÑ
Untitled - СоÑоÑ-ÒазаÒÑÑан ÒоÑÑ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
майды...<br />
Жоғарыда айтылғанның бәрі – бұрынғы КСРО деп аталатын елде<br />
жинақтаған тәжірибеден туған дүниелер.<br />
Әр елдің өз ерекшелігі бар. Жұмысқа кіріспес бұрын соны ұғынуға, адамдар<br />
мен айналаңды түсінуге тырыс. Классиктерді есіңе түсір: «Сенбе,<br />
қорықпа, жалынба!» және «Қарапайым болсаң халықтың өзі-ақ сенің<br />
жаныңнан табылады...»<br />
3-ҚОСЫМША<br />
Қорқыныш сезімі (Александр Князевтің «Журналистика конфликта»<br />
кітабынан, Бішкек, 2003 ж.)<br />
Қорқыныштың не екенін білмеймін дейтіндер өз-өзін алдарқатып<br />
жүрген адамдар. Қауіпті сәтте адам бойында болатын қорқыныш сезімі<br />
- өзін-өзі сақтау инстинктінен туындайтын табиғи құбылыс. Адам ағзасы<br />
қауіпті жағдайда үрей белгісін береді, қорқыныш осы белгінің санадағы<br />
көрінісі. Егер бұлай болмаса ол организмнің дұрыс жұмыс істемейтіні.<br />
Қорқыныштың пайдалы жағы да бар. Ол дене күшін бір жерге<br />
шоғырландырып, мидың жұмысын тездетеді. Басқаша айтқанда,<br />
қорқыныш бір нәрсенің шешімін тауып, бір қарағанда тұңғиықтай<br />
көрінген жағдайдан шығу жолын табуға көмектеседі. Кей жағдайларда<br />
қорқыныштың болмауы адамның елестету қабілетінің жоқтығымен<br />
түсіндіріледі. Ол адам қауіп-қатер деңгейін бажайлай алмайды.<br />
Қорқыныш негізінде мазасыздық, қалтырау, әлсіздік, қимылсыздық пайда<br />
болуы мүмкін. Бұндай жағдай көбіне вегетативті жүйке жүйесінде<br />
ақау пайда болған жандарда немесе әрекет жасауға қабілетсіз әрі<br />
жағдайды дұрыс түсіне алмайтын долы адамдарда болатын құбылыс.<br />
Жағдайды дұрыс бағалай білмеу адамның күресуден бас тартуына<br />
әкеліп соқтырады және шарасыздық тудырады. Байбаламға салынған<br />
адам айналасындағыларды да тез арада сондай күйге түсіреді. Бұндай<br />
мінез-құлық өте зиянды. Бұл «Құтыла алатындарың, қашыңдар!» деген<br />
айқайға салатын жабайы инстинкт. Дүрбелеңге түскен адамдар жеке<br />
басының сапасынан, қадыр-қасиетінен айырылып, өз әрекетін бағамдай<br />
алмайтын тобырдың бір бөлігіне айналады.<br />
Дүрбелеңге қарсы күрес құралдары да әр түрлі. Онымен түсіндіру<br />
немесе үзілді-кесілді бұйыру, қауіп-қатердің жоқтығын түсіндіру немесе<br />
күш қолдану арқылы күресуге болады.<br />
Бұл адам психикасының даму заңдылығы. Үнемі адамды билеген үрей<br />
сезімі оңбағандыққа айналып кете барады.<br />
Бұл қиындықтарды қалай жеңуге болады? Адам жоғарыдағы<br />
ҚАЗАҚСТАН <strong>ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ</strong> <strong>ТӘЖІРИБЕСІНЕН</strong> | 86 |