ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

ынта ояту. Лидте оқырманға мақалада не күтіп тұрғаны туралы хабар
беріледі.
Сіздің жазған мақалаңыздың алғашқы жолы осы жаңалықты
оқырманға «сатуы» керек. Ол қысқа да нұсқа болуып, «екпінді»
түрде «ондыққа тиуі» тиіс.
Сіздің оқырман, не тыңдарман айтып отырғаныңызды ұғып, ары
қарай оқығысы, не тыңдағысы келіп қызығып кетуі керек.
ЛИДТІ ЖАЗУДЫҢ КӨПТЕГЕН ТӘСІЛДЕРІ БАР.
Оның алғашқы бесеуі мындай:
1. Резюме түрінде, немесе оқиғаны қысқаша баяндау
Мысалы: “Кеше қала мәслихат депутаттары аз ғана дауыс
артықшылықпен 990 млн. теңге болатын қала бюджетін бектітті. Бюджет
былтырғыдан 100 млн.теңгеге артық, демек үй меншік иелеріне салынатын
салық 350 теңгеге артады».
Лидтің мұндай түрі жаңалық материалдарына ұсынылады. Ол қысқа
сөзбен оқырманды бірден оқиғаның мәнісімен танытырады.
2. Жеке дара лид. Лидтің мұндай түрі оқиғаның бір ғана маңызды қырын
ерекше бөліп алады
Мысалы: “Егер сіз біздің қаланың қарапайым үй иесі болсаңыз, келесі
жылы сіздің салығыңыз 350 теңгеге көбейеді»
3. Сценалық, сипаттамалық, эпизодтық лид.
Мысалы: “Қала әкімінің тынысы тоқтап қалғандай көрінді. Оның бет
пішіні өзгеріп, өзі саусақтарын қатты қысып алыпты. Қала мәслихаты
оның келесі жылға деп, көп үміт артып, өзі ұсынған бюджетін дауысқа
салып жатыр. Ол, тағдарды бір ғана дауыс шешіп кететінін сезіп отыр»
Мұнда, болатын әңгіме туралы қандай да бір эпизод келтірілген. Мұндай
лид сипаттамалы мақалаға тән.
4. Цитаталық лид.
Мысалы: Үкімет алдағы уақытта да Қарулы күштерді дамыта беруді
ҚАЗАҚСТАН ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН | 124 |