ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

ЖУРНАЛИСТИКА ТІЛШІ ЖҰМЫСЫНАН БАСТАЛАДЫ
Ержан Әбдiраман
Журналист мамандығын өмірге әкелген нәрсе – адам табиғатының
жаңалыққа құмарлығы. Адамзат дамып, заман өзгере келе бұл
сұранысты өтеу ісі де сан-салалы күрделі сипатқа ие болды. Баспасөз
ақпарат құралы ғана емес, күрес қаруына да айналды.
Бірақ жұртшылыққа қызықты, маңызды және пайдалы ақпарат беру
оның негізгі қызметі болып қалды. Өйткені, журналистика саласындағы
табыс жаңа бірдеңе білгісі келетін адамның сұранысына жауап беру
ісіндегі шеберлікке тікелей байланысты. Осы себепті газетте ақпараттық
сипаттағы материалдарға көбірек орын беріледі. Газетте мұндай материалдармен
тілші айналысады.
Өкінішке орай, қазақ баспасөзі ақпараттық журналистика
дәстүрін әлі қалыптастыра алмай отыр. Бізде «журналистика
– оқиғаға сараптама жасау, баға беру, азаматтық позиция білдіру»
деген түсінік басым. Оқырманға мәлімет беретін материал
жазатындар, журналистиканың басты функциясы осы екенін
түсінетіндер аз. Бәріміз «пікір айтсақ, сараптама жасасақ» дейміз.
Бірнеше сөйлемнен тұратын хабарды «өз ойымызды» білдірмей
жазғымыз келмейді. Журналистік қызметін кеше бастаған
тілші бүгін әлдебір танымал адамды немесе шенеунікті «өлтіре
сынап» жатады.
Журналист өзінің басты міндетін, ал оқырманға ең алдымен не керек
екенін білуі керек. Оқырман не болып жатқанын білгісі келеді.
Сіз жаңалықты табыңыз да, ол туралы жан-жақты мағлұмат
беріңіз. Қорытынды жасауды оқырманның өзіне қалдырыңыз.
Газетті кімдер алады? Айналаға бей-жай қарай алмайтын
қарапайым оқырман немесе зиялылар, мемлекеттік мекемелердің
қызметкерлері, студенттер – бір сөзбен айтқанда көзі ашық,
көкірегі ояу адамдар. Осы себепті «халықтың көзін ашу» деген
мәселеде журналист абай болуы керек. Өйткені, қайталап айтамыз,
журналистиканың міндеті – оқырманға қызықты, керекті
ҚАЗАҚСТАН ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН | 52 |