ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН
Untitled - СоÑоÑ-ÒазаÒÑÑан ÒоÑÑ
Untitled - СоÑоÑ-ÒазаÒÑÑан ÒоÑÑ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Тапсырма: 2 жүргізуші жүргізетін анықтама-сюжетке сценарлық кіріспе<br />
сөз жазып көріңіз. Сцецнаридің тақырыбы: «Қазақстандағы көп әйел алу<br />
мәселесі. Қолдаушылар мен қарсы шығушылар».<br />
Ресейдің «Телевизиялық журналистика» оқулығының телесценарий<br />
бөлімінде атап көрсетілгендей, сценарийдің драматургияның – тақырып,<br />
идея және композиция сынды элементтерінен тұрады.<br />
Тақырып – бұл талқыланып жатқан мәселені түсіндіріп беру; бұл<br />
көтеріліп отырған мәселені төтесінен қою. Тақырып – бұл автор тарапынан<br />
ең маңызды деп табылған мәселе.<br />
Идея – бұл шығармадағы негізгі ой, автор сол арқылы өзінің азаматтық<br />
ұстанымын білдіреді. Идея материалды меңгеруге негіз болады. Бұл<br />
автордың шындыққа деген негізгі көзқарасы, белгілі бір фактіні мысалға<br />
ала отырып азаматтық және этикалық ұстанымды көрсету әдісі. Идея<br />
толығымен авторға, оның ойына, эрудициясына, ар-ожданы мен<br />
психикалық жағдайына, талғамына, жеке басының өзге де қасиеттеріне<br />
байланысты.<br />
Тақырып идеяға қарағанда ауқымды. Бір тақырыпты бірнеше<br />
бағдарламаға арқау етуге болады. Бірақ әр қайсысының идеясы әртүрлі<br />
болуы тиіс.<br />
Келешек сценарийге қажетті материалдарды жинап, тақырыбы мен идеясы<br />
анықталғаннан кейін жұмыстың келесі кезеңі басталады. Бұл кезең<br />
фактілерді, статистикалық мәліметтерді, оқиғаларды іріктеу, сарапшылар<br />
мен өзге де кейіпкерлерді таңдаудан тұрады.<br />
Ол қызықты сәттерді шатастырып алмас үшін жинаған материалының<br />
біраз жерін кесіп тастауды талап етеді. Оған өкінбеңіз, пайдаланылмаған<br />
фактілер мен оқиғалар алдағы уақытта керегіңізге жарайды. Сценарий<br />
жазатындардың көпшілігі компьютердегі жұмыс үстелінен арнайы папка<br />
ашып, пайдаланылмаған фактілерді соған салып отырады. Қажет<br />
болған жағдайда керекті мағлұматты содан ала қоюға болады.<br />
«Телевизиялық журналистика» кітабының авторлары «еңбек тәжірибесін<br />
енді ғана бастаған журналистер сценарлық материалға тақырыппен<br />
жанама байланысы бар шығармаларды қосады. Бұл автордың проблемамен<br />
онша таныс еместігінен, ашылуы тиіс фактілер мен оқиғаларды<br />
іріктей білмеуінен туындайды» деп жазады.<br />
ҚАЗАҚСТАН <strong>ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ</strong> <strong>ТӘЖІРИБЕСІНЕН</strong> | 318 |