22.09.2015 Views

ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Untitled - Сорос-Қазақстан қоры

Untitled - Сорос-Қазақстан қоры

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Тапсырма: 2 жүргізуші жүргізетін анықтама-сюжетке сценарлық кіріспе<br />

сөз жазып көріңіз. Сцецнаридің тақырыбы: «Қазақстандағы көп әйел алу<br />

мәселесі. Қолдаушылар мен қарсы шығушылар».<br />

Ресейдің «Телевизиялық журналистика» оқулығының телесценарий<br />

бөлімінде атап көрсетілгендей, сценарийдің драматургияның – тақырып,<br />

идея және композиция сынды элементтерінен тұрады.<br />

Тақырып – бұл талқыланып жатқан мәселені түсіндіріп беру; бұл<br />

көтеріліп отырған мәселені төтесінен қою. Тақырып – бұл автор тарапынан<br />

ең маңызды деп табылған мәселе.<br />

Идея – бұл шығармадағы негізгі ой, автор сол арқылы өзінің азаматтық<br />

ұстанымын білдіреді. Идея материалды меңгеруге негіз болады. Бұл<br />

автордың шындыққа деген негізгі көзқарасы, белгілі бір фактіні мысалға<br />

ала отырып азаматтық және этикалық ұстанымды көрсету әдісі. Идея<br />

толығымен авторға, оның ойына, эрудициясына, ар-ожданы мен<br />

психикалық жағдайына, талғамына, жеке басының өзге де қасиеттеріне<br />

байланысты.<br />

Тақырып идеяға қарағанда ауқымды. Бір тақырыпты бірнеше<br />

бағдарламаға арқау етуге болады. Бірақ әр қайсысының идеясы әртүрлі<br />

болуы тиіс.<br />

Келешек сценарийге қажетті материалдарды жинап, тақырыбы мен идеясы<br />

анықталғаннан кейін жұмыстың келесі кезеңі басталады. Бұл кезең<br />

фактілерді, статистикалық мәліметтерді, оқиғаларды іріктеу, сарапшылар<br />

мен өзге де кейіпкерлерді таңдаудан тұрады.<br />

Ол қызықты сәттерді шатастырып алмас үшін жинаған материалының<br />

біраз жерін кесіп тастауды талап етеді. Оған өкінбеңіз, пайдаланылмаған<br />

фактілер мен оқиғалар алдағы уақытта керегіңізге жарайды. Сценарий<br />

жазатындардың көпшілігі компьютердегі жұмыс үстелінен арнайы папка<br />

ашып, пайдаланылмаған фактілерді соған салып отырады. Қажет<br />

болған жағдайда керекті мағлұматты содан ала қоюға болады.<br />

«Телевизиялық журналистика» кітабының авторлары «еңбек тәжірибесін<br />

енді ғана бастаған журналистер сценарлық материалға тақырыппен<br />

жанама байланысы бар шығармаларды қосады. Бұл автордың проблемамен<br />

онша таныс еместігінен, ашылуы тиіс фактілер мен оқиғаларды<br />

іріктей білмеуінен туындайды» деп жазады.<br />

ҚАЗАҚСТАН <strong>ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ</strong> <strong>ТӘЖІРИБЕСІНЕН</strong> | 318 |

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!