ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Баспасөз мәслихаты – журналист ақпаратты дерек көзінен алады.
Бірақ, бұл ақпараттың өзіндік ерекшелігі бар. Көп жағдайда ол жағмыды
жағынан беріледі. Бұндай жағдайда ақпараттық жауапкершілік баспасөз
мәслихатын өткізген тұлғаға жүктеледі.
Сұхбат – ақпаратты дерек көзінің аузынан тікелей еститін болғандықтан,
бұл өте құнды жанр болып есептелінеді. Ақпараттық жауапкершілік
те сұхбат берушінің мойнында. Сұхбат алдында әңгімелесушінің атыжөні,
қызметі, сұхбаттың жүргізілген уақыты мен күні, өткізілген орны
толығымен таспаға (диск, диктафон) жазылуы тиіс. Тағы бір мәселе:
сұхбат авторлық құқық нысаны болып табылады: оны екі автор – журналист
пен сұхбат беруші жасайды. Әрине, сұхбат алдында оны жариялау
және әрі қарай пайдалану тәртіптері толық келісілуі қажет.
Бейне- және аудиожазба – «Бұқаралық ақпарат құралдары туралы»
заңның 19-бабына сәйкес журналист материалды таспаға жазып алуға
құқылы.
Осы заңнамалық актілерге жүгініп көрелік. Алдымен Азаматтық
процессуалдық кодекс (АПК) пен \
Қылмыстық-процессуалдық кодекстерден (ҚПК) бастайық.
Азаматтық-процессуалдық кодекстің 19-бабына сәйкес, іске қатысушы
тұлғалар және ашық сот отырысына қатысушы азаматтар сот тартысын
қағазға немесе аудиотаспаға жазып алуға құқылы. Сот тартысын фотоға,
бейнетаспаға түсіру, тікелей радио- және телетрансляция арқылы
жариялауға судья (іске қатысушылардың пікірін есепке ала отырып)
рұқсат етеді. Бұл іс-әрекеттер сот отырысының қалыпты жүргізілуіне кедергі
келтірмейтіндей болуы тиіс және уақыт жағынан сот тарапынан
шектелуі мүмкін.
Бұл мәселенің шешімі Қылмыстық-процессуалдық кодекстің 326-бабында
сәл басқаша көрсетілген. Сот отырысы өтетін залда аудио-, бейне
және кинотүсірілімдер мен суретке түсіру судьяның рұқсатымен жүзеге
асырылады.
Қылмыстық-процессуалдық кодекстің өзіне тән ерекшеліктері бар.
Оның 21-бабына сәйкес, БАҚ өкілдері мен өзге де тұлғалар мекеме
әкімшілігінің немесе қылмыстық-атқару жүйесінің арнайы рұқсаты негізінде
жаза қолданатын мекемелерге, тергеу изоляторларына баруға
құқылы. Ол қылмыстық-атқару жүйесінің өкілетті органы белгілеген
тәртіп бойынша жүзеге асырылады.
| 395 | МЕДИА-ҚҰҚЫҚ