ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Қазіргі әлемде ақпарат шектен тыс көбейіп кетті. Бүгінде «ақпарат
ағынынан» гөрі «ақпарат мұхиты» деген дұрыс болар. Адам осы
мұхиттағы шындықты ойдан шығарылған елес пен өтіріктен өз бетінше
ажырата алмайды.
Ал, ажыратуға деген сұраныс бәрінде бар. Мәселен, сіз пәтер сатып
алғыңыз келеді делік. Ал, рыноктағы жағдай тұрақсыз. Оны тездетіп сатып
алу қажет пе немесе күте тұрған дұрыс па? Әлде бұл елде ондай
ойдан аулақ болған жөн шығар? Қарапайым адамдардың сарапшыэкономист,
қаржыгерлерге қолы жете бермейді, олармен ақылдасатын
мүмкіндігі жоқ. Ол мүдделі топтарға, мәселен, риэлторларға сенбейді.
Бұндай қарапайым адам не істеуі керек? Дұрыс – жан-жақты ақпарат
жинап, соның негізінде жылжымайтын мүлік нарығына қатысты болжам
жасайды. Оның ең басты құралы – БАҚ жарияланымдары.
Мұны біздің «қарапайым адамдар» ғана емес, рынок «майталмандары»
- риэлторлар да жақсы түсінеді. Олар да қарап қалмай, ақпараттық саясатта
өзіне тиімді «майдан» қалыптастырып алады. Бұл «қарапайым
адамды» шатастырады. Бізде осыны PR деп атайды.
Мен жылжымайтын мүлік нарығын тектен-тек мысалға алып отырған
жоқпын: өйткені, бұл бүгінгі Қазақстанда елдің «аузында жүрген»
тақырыптың нақ өзі. Саясат пен экономиканың өзге салаларындағы
жағдай да дәл осындай. Бүгінде PR департаменті кез-келген компанияда,
тіпті кішігірім банкте де бар. Ал, ірілері туралы айтпаса да түсінікті.
Бұны «қоғаммен байланыс» (PR) дегеннен гөрі «қоғамдық пікірді тапсырыс
беруші үшін тиімді бағытта қалыптастыру, жоспарлы түрде мақсатқа
жету» деген дұрыс болар еді. Бұл атау ұзағырақ болғанымен шындыққа
бір табан жақын. Бірақ, бұл біздің әңгімелегелі отырған тақырыбымыз
емес.
Бізге керегі мынау: бүгінде ақпараттық ортада PR-дың таралғаны
соншалық, кез-келген мақаланы оқи отырып оның жақсылап дайындалған
«PR» емес, «жай» мақала екенінен сену қиындап кетті. Бірақ,
бақытымызға орай, бізде PR сапасы әлі күнге дейін төмен болғандықтан
оны ажырату да қиынға соқпайды. Неліктен «бақытымызға орай» дегенімізді
төменде әңгімелеп бермекпіз.
Белгілі бір проблеманы зерттеп, ақпарат жинау барысында журналист
PR-ға арналған «сүзгіні іске қосуы керек». Өйткені, әдетте PR
ҚАЗАҚСТАН ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН | 196 |