ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Қайта басқалардың қазақша білгенінен сескенуіміз керек. Себебі,
олар тілімізді үйреніп алса, ішіміздегі алауыздық пен жершілдік,
рушылдық сияқты дертімізге қанығып алмай ма. Сосын қарсы
келудің амалын оңай табады ғой. Біз осы сияқты усақ дүниелерді
де сезіне алмаймыз-ау!
Оның ойынша, қазақ тілін өзге ұлттардың үйренгені қазаққа қауіп тудырады.
Бұндай пікір айтуға не түрткі болды? Жалғыз сол ғана осылай
ойлай ма?
Қорқыныш пен бір топтың екінші топқа деген өшпенділіген тудырады,
бұдан асқан қауіп жоқ.
Сөз бостандығы және қылмыстық ксенофобия
Қазақстан республикасының заңдары сөз бостандығына кепілдік
бере отырып, қылмыстық ксенофобияға қатаң тыйым салады. Оған
төмендегідей әрекеттер жатады:
• Әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни, рулық және тайпалық
алауыздық тудыру
• Әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни, рулық және тайпалық
алауыздық пен бөлінушілікке итермелеу
• Азаматтардың ұлттық ар-намысын немесе діни сезімін қорлау
• Әлеуметтік, нәсілдік, ұлттық, діни, рулық және тайпалық
артықшылықты насихаттау немесе соған үгіттеу
• Әлеуметтік, лауазымдық, тұрмыстық жағдайына, жынысына,
нәсіліне, ұлтына, тіліне, діни сеніміне қарай кемсітушілік.
Бұл әрекеттерге ҚР-ның Конституциясында (5, 14, 20-баптар), ҚР-ның
Қылмыстық кодексінде (141-бап), сондай-ақ, БАҚ туралы заңда (2; 25-
баптар), «Экстремизмге қарсы күрес туралы» заңда (1-бап), «Діни сенім
бостандығы және діни бірлестіктер туралы» заңда (3, 4-баптар), «Саяси
партиялар туралы» заңда (5-бап), «Қазақстан Республикасындағы
сайлаулар туралы» заңда (27-бап, 8-тармақ), ҚР-ның Азаматтықпроцессуалдық
кодексінде (343, 344-баптар) тыйым салынған.
Әлеуметтік, ұлттық, нәсілдік, діни өшпенділік немесе алауыздық
тудыру дегеніміз түрлі ұлт пен ұлыс өкілдері арасында (олардың діни
Журналистің (немесе редакцияның) бұған қатысты пікірі берілмеген, сондықтан ол да
сұхбаттағы идеяларды қолдайды деуге болады.
ҚАЗАҚСТАН ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН | 406 |