22.09.2015 Views

ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Untitled - Сорос-Қазақстан қоры

Untitled - Сорос-Қазақстан қоры

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Журналисттік зерттеу жүргізудің қандай тәсілдері бар?<br />

Қазір, бұның мүмкіндіктері өте көп. Көздеген нысана туралы қандай да<br />

бір жылт еткен ақпарат беріп қалуы мүмкін деген күнделікті газеттер,<br />

журналдар тіпті, интернет көздері. Әуелі дайындық жасалуы керек. Ол<br />

не? Өте қызықты детектив жанрындағы кітаптар болуы мүмкін, деректі<br />

фильмдер т.б. шығармашылық жұмыстар журналистің өз нысанасының<br />

қай жағынан келуіне кеңес беріп қалуы мүмкін. Яғни, осындай дүниелер<br />

қосымша бір идеяларға итермелейді.<br />

Қандай құжаттар құнды деп есептеледі?<br />

Көздеген нысанаға қандай да бір қатысы бар құжаттардың түпнұсқалары,<br />

тіпті көшірмелері, фотосуреттер немесе электрондық құралдары арқылы<br />

алынған нақты ақпараттар. Сот шешімдері, өзге шетелдік компаниялар<br />

мен жасалған келісімдер немесе тіпті қол жетіп жатқан жағдайда елдің<br />

мұрағаттарында жоқ, бірақ, халықаралық байланыстар арқылы алынған<br />

ақпараттар да құнды құжаттарға айналуы мүмкін.<br />

Нысананы ұзақ уақыт бойы бақылау да, көп нәрсеге көз жеткізеді.<br />

Мәселен, қызметкерлердің жұмыс уақтысы, белгілі бір мекеменің<br />

басшысының кімдермен араласатыны, кімдермен қарым-қатынаста екені<br />

зерттеу барысында үлкен жігер мен табандылықты талап етеді. Егер<br />

зерттеу нысаны түрме болса, ондағы полиция қызметкерлерінің жүрістұрысы,<br />

сотталғандармен қарым-қатынасы, ондағы бас бостандығынан<br />

айырылғандардың мүмкіндіктері т.б..<br />

Әлемдік журналистикада белгілі бір нәрсеге қатысты зерттеу<br />

жүргізген журналистердің мақсатына жетуі үшін ауру боп ауруханаға<br />

түскен немесе сотталып түрмеге отырып шыққан кездері де<br />

болған.<br />

Сонда жатып, іштегі ахуалды өз көздерімен көріп, бастарынан кешіріп<br />

жазған. Бұл жерде этиканы да ұмытпаған абзал. Журналистердің<br />

зерттеу жүргізу үшін мейрамханаларға, қонақ үйлерге, санаторийлер мен<br />

пансионаттарға арнайы барып жатып немесе жұмысқа тұрып зерттеген<br />

кездері болған. Немесе білгілі бір адамды бақылай жүріп, оның барған<br />

жерлерін, тоқтаған тұстарын суретке түсіріп отыру да материал жазу<br />

барысында жалаң сөз емес, нақты құжатқа айналады.<br />

Журналистердің белгілі бір мекемедегі қызметін атқара жүріп, өзінің<br />

зерттеу жұмыстарын жазып, қандай да бір заңсыз әрекеттерді<br />

| 299 | МАМАНДАНУ – ТЕЛЕВИЗИЯ ЖӘНЕ РАДИО

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!