22.09.2015 Views

ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Untitled - Сорос-Қазақстан қоры

Untitled - Сорос-Қазақстан қоры

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Лайықты цитата<br />

«Тіпті көзі қарақты оқырманның да қызығушылығын тудыратын үш<br />

нәрсе бар. Ол ақша, махаббат, өлім»<br />

Эрнст Хемингуэй, жазушы<br />

Очерк жаңалықты хабарлауға немесе соңғы оқиғаларға пікір айтуға міндетті<br />

емес.<br />

Ол бір сәттік емес, «созылмалы» сипаттағы проблемаларды<br />

көрсету үшін қолайлы жанр.<br />

Очерктің тақырыбы сарқылмайды. Бірақ, бұл жанрдың лайықталған салалары<br />

бар: адамның өмірбаяны, әлеуметтік проблемалар, қоршаған<br />

орта, денсаулық сақтау мәселелері.<br />

Тақырыптың міндетті түрде ақпараттық желеуі болуы тиіс емес.<br />

Маңызды мәселелерді дәл «созылмалы» тақырыптар қозғайды. Сондай-ақ,<br />

олар адам туралы баяндайтын кіріспенің жүгін жеңілдетеді. Бұл<br />

да очерк ерекшелігінің бірі. Олар үлкен және күрделі проблемаларды<br />

қарапайым да түсінікті деңгейге жеткізеді, түсіндіріп береді және<br />

оның адамға жасайтын ықпалын көрсетеді.<br />

Очерк жазатындарға берілетін ең қарапайым кеңес (айтуға оңай<br />

болғанымен, істеу қиын):<br />

Оқырманның қиялындағы картинаны салыңыз. Орталық нүктені сызып,<br />

айналасына анекдоттардан, цитаталар мен суреттеуден құралатын<br />

шеңбер сызыңыз. Енді картина толыға түсті.<br />

Очеркті жазар алдында өзіңізге мынадай сұрақтар қойып алыңыз:<br />

- Менің нені айтқым келеді?<br />

- Менің оқырманым кім?<br />

- Басылымның талаптары мен редактордың нұсқаулары қандай?<br />

- Очеркте негізгі, ерекше тақырып бола ма?<br />

- Егер бір жері келіспей жатса оны очеркке айналдырудың қажеті<br />

қаншалықты немесе жеке материал жазған дұрыс па, әлде жазбай-ақ<br />

қою керек пе?<br />

- Сіздің тақырыбыңыздан оқырман не түсіне алады, ол тақырыпқа сәйкес<br />

келе ме?<br />

- Очерктің тілі қандай болғаны дұрыс – мәнерлі, қатал және т.б.?<br />

- Цитаталар мен диалогтар бірізділікке ықпал ете ме, олар сәтті шыға<br />

ма?<br />

- Очеркті бірнеше тармаққа бөлген дұрыс емес пе?<br />

- Очеркке енгізуге болатындай өмірден алынған мысалдарыңыз немесе<br />

анекдоттарыңыз бар ма? Бар болса, оларды пайдалануға бола ма?<br />

ҚАЗАҚСТАН <strong>ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ</strong> <strong>ТӘЖІРИБЕСІНЕН</strong> | 132 |

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!