ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

2-ШІ ҚОСЫМША
ЖУРНАЛИСТІК ЗЕРТТЕУДІҢ ҮШ ЕРЕКШЕЛІГІ (Дэвид Рэндаллдың
«Универсальный журналист» атты кітабынан. Мәскеу, 1996 ж.)
1. Бастапқызерттеу
Бастапқы зерттеу дегеніміз – жат мәліметтер мен мағлұматтарды
біріктіріп шолу емес. Бұл – көбіне «шикі» материалмен жұмыс істейтін
репортердің зерттеуі. Бұл сұхбаттар алу, немесе фактілер мен цифрларды
іріктеп, салыстыру түрінде көрініс табуы мүмкін. Көп жағдайда бұндай
зерттеулер нәтижесінде материалда бұрын-соңды ешкім аңғармаған
байланыстар мен құрылымдар анықталып жатады.
2. Таңдап алынған тақырыбыңыз күмәнді істермен немесе
салғырттықпен байланысты, бірақ ешқандай дәлел жоқ.
Өзіңіз қолға алған істе бір шикілік бар екенін немесе оның салғырттық
салдарынан болғанын шамалайтын жағдайлар аз болмайды. Бірақ,
сізде де, басқа адамдардың қолында да мұның ешқандай дәлелі жоқ.
Айғақтар жинау қажет. Ал, бұл күнделікті қызметке қарағанда көп уақыт
пен тұрақты түрде күш жұмсауды талап етеді. Атқарылатын жұмыстың
жүгін бір ғана репортер көтере алмайтындай жағдайлар да аз кездеспейді.
Әрине, егер таңдаған тақырыбыңыз оқырмандар үшін маңызды болса
сіз осынша күш пен уақытыңызды жоғалтудан қашпайсыз.
3. Ақпаратты әлдекім құпия ұстауды қалайды.
Бұл журналистік қызметтің көп түріне тән. Тегінде, жаңалықтар туралы
«жаңалық дегеніміз - әлде біреулер сіздің жариялауыңызды қаламайтын
нәрсе» дейтіні тегін емес. Алайда, репортердің күнделікті жұмысында
қолда бар мәліметтерге тоқтап, соның негізінде мақала жазуға кірісетін
сәттер де болады.
3-ШІ ҚОСЫМША
ЖУРНАЛИСТІК ЗЕРТТЕУ ЖҮРГІЗЕТІН ЖУРНАЛИСТЕРГЕ КЕҢЕСТЕР
(Игорь Иванов, АНО Интерньюс, заңгер, Ресей Федерациясы)
1. Құқық негіздерін білген оңтайлы.
Тиісті құқықтық біліміңіз жеткілікті болмаған жағдайда ақпаратты
жинақтау мен сараптау барысында, жалпы материалды дайындауда
адвокатпен (заңгермен) кеңесіп алған жөн. Тым болмаса «Бұқаралық
ақпарат құралдару туралы» Заң мен Кәсіби этика кодексі талаптарын
қатаң сақтау қажет.
| 261 | МАМАНДАНУ – БАСПАСӨЗ