ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

лымдар апта басындағы немесе газет шығып кеткеннен кейінгі апта
соңындағы өзекті жаңалықтар жайында оқырманнан сүйінші сұрай алмайды.
Тек оқиғаға шолу жасау арқылы, оның артық-кем тұстарын саралауға
иек артады. Бұл тұста сараптамалық очерктің оқырманға жол тартатыны
түсінікті. Айталық, Қытайдағы олимпиада тамыз айының 8-інде басталды.
Яғни, аптаның жұма күніне сәйкес келеді.
Бұндайда бейсенбі күні жарық көретін «Ана тілі» мен «Түркістан» газеті,
жұма күні жарық көретін «Жас қазақ» пен «Қазақ әдебиеті» газеті не
істеуі керек. Олимпиада басталар қарсаңда шығатын нөмірлерінде тек
олимпиаданың ертең немесе бүгін ашылу салтанаты болатындығын паш
етіп, оған қанша елден қанша спортсмен қатысып жатқандығын оның
ішінде, Қазақстанның үкілі үміттері болған спортсмендердің кім екендігін
және қандай спорт түрлерінен медальдан үміт етіп отырғандығын жазуы
керек.
Ал, бір аптадан кейін оқырманымен қайта жүздескенде, Бейжің
олимпиадасының жаңалықтары тау болып үйіліп қалатындығын ескерген
оң. Бұл жерде апталық басылымдарға олимпиаданың өту барысына
шолу жасаудан өзге амал қалмайды.
ЖОЛСАПАР ОЧЕРКТЕРІ – журналистің белгілі бір аймаққа немесе
елге сапары жайында жазбалары. Жолсапар очерктерінде журналист
эмоцияға да, көрген-білгенін сараптауға да, алған әсерін оқырманмен
бөлісуге де құқылы. Мұнда пікірлердің алуандығы маңызды емес, баланс
сақтаймын деп әуре болмайсыз. Өзіңіздің көріп-білгеніңіз бен көңіл
терезеңізден орын алған мәселелерге назар аударасыз.
Дегенмен, сіздің жазбаңыз оқырманға қызықты болуы үшін қандай жайттарды
жазуға болады. Осы жағын да елеп-ескергеніңіз жөн шығар.
ЭССЕ – бүгінгі қазақ журналистикасында кең тараған жанр. Көбінде
эссені жасы үлкен, мемлекеттік маңызы бар адамдармен бірге жүрген,
дәмдес-тұздас болған адамдар, жазушылар, қоғам қайраткерлері жазады.
Эссе – яғни естеліктер жиынтығы. Шағын әңгіме десе де болғандай.
Мұнда уақыт пен дерекке иек сүйеді демесек, көркем-әдеби тәсілдер
қолданылады.
ЗЕРТТЕУ – журналистік зерттеуді сараптамалық жанрларға да, очеркке
| 99 | ЖаНРлар