ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

ҚАЗАҚСТАННЫҢ БҰҚАРАЛЫҚ АҚПАРАТ ҚҰРАЛДАРЫНЫҢ
ҚАҚТЫҒЫСТАР ТУРАЛЫ АҚПАРАТ БЕРУ ТӘСІЛДЕРІ
Рахила Қарымсақова
Қазақстан көпұлтты мемлекет болғандықтан, оның бұқаралық ақпарат
құралдарында этникалық тақырыптағы ақпараттың өзіндік орны бар.
Республика жұртшылығы сол ақпарлардан бір-бірінің және өз халқының
тұрмыс-тіршілігін біліп отырады.
БАҚ-та этникалық тақырыпта берілген ақпарат бірде оң, бірде кері әсер
беретін жағымсыз қызмет атқарады.
Алғашқысында этникалық ақпарат ізгілік, толеранттылық міндет
атқарады. Ол адамдардың көңіл-көзін ашып, ақпарат береді, оларды
игі істерге бастайды. Бұндай ақпарат оқырмандар бойында басқа ұлтқа
деген құрмет пен сүйіспеншілік тудырады. Өз халқың туралы жазылған
этникалық ақпарат ұлттық сана-сезімді оятады, өз ұлтыңа деген құрмет
пен мақтаныш сезімдерін тудыдрады. Ондай мақала сыни тұрғыда баяндалуы
да мүмкін. Бұл өз кезегінде белгілі бір кемшіліктерді жойып,
проблеманы шешуге ықпал етеді.
Жалпы, БАҚ арқылы таратылған этникалық толерантты ақпарат
ұлтаралық қарым-қатынас саласында дұрыс түсінік қалыптастырады.
Екінші жағдайда, кері әсер ететін этникалық ақпарат белгілі бір ұлттың
кемшілігін жіпке тізіп, оларға деген жеккөрініш пен үрей сезімін тудырады.
Мұндай ақпарат әлеуметтік қақтығыстарды БАҚ-та көрсету кезінде
жиі байқалып жүр.
Кеңестік қоғам санасына біздің елде ешқандай этникааралық немесе
дінаралық проблема жоқ деген қағида әбден сіңірілді. БАҚ-тың бас редакторларымен
ұлтаралық келіспеушіліктерді жариялауға тыйым салатын
құпия келісім жасалғаны жасырын емес. Жарияланымдарды сарап-
БАҚ-тағы этникалық тақырыптағы негізгі ақпараттарцға ұлт атаулары (этнонимдер) жатады.
Мысалы: өзбек, қазақ, орыс және т.б. Кейде мемлекеттердің аты аталады (Грузия,
Татарстан, Қарақалпақстан), сондай-ақ ұлтқа қатысты сөздер: ұлтшыл-патриот,
ұлтшылдық, ұлтшыл-экстремизм және т.б.
| 401 | МЕДИА-ҚҰҚЫҚ