22.09.2015 Views

ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Untitled - Сорос-Қазақстан қоры

Untitled - Сорос-Қазақстан қоры

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Халықаралық «Әділ сөз» қорының жобалары бойынша жүргізілген<br />

зерттеу шеңберінде БАҚ-тағы көптеген жарияланымдар сарапталған<br />

болатын. Өкінішке орай, авторлардың басым бөлігі кейінгі салдарын<br />

ойламастан теріс ақпарат беру тәсілін пайдаланған. Ешбір ақпарат<br />

көзінің атын атап, түсін түстемей-ақ осы жарияланымдардың бірқатарын<br />

мысалға келтіре кетейін.<br />

Мысалы, «Ала қайғы» деп аталатын мақалада қақтығыс туралы не<br />

жазылған? Онда Бақайдағы ахуал дәл және толық баяндалмаған.<br />

Қақтығыстың туындауына ықпал еткен проблемалар көрсетілмеген;<br />

опоненттер бір-біріне дұшпан ретінде, ал қарым-қатынастың шиеленісуі<br />

жауласу, басқыншылық сынды суреттелген. Қақтығыстағы тараптың<br />

жалған бейнесі жасалады. «Үлестен құр қалған халық» деген бұрыс<br />

қағиданы жамылған автор барлық бәле биліктен деген ой тастайды.<br />

Іштен жау іздей отырып Қазақстанда тұратын аз ұлттардың жағдайы<br />

қазақтардікінен жақсы деген пікір тудырады:<br />

Шыны керек болса Қазақстанда тұратын халықтың қазақтан<br />

басқаларын бәрінің ұпайлары түгел. Кеңес үкіметі кезінде қатаң<br />

шектеулер қойып, әйтеуір қазақтарды қалаға жолатпады. Енді келіп<br />

егемендік алдық деген құр сөзге масайрап, бетімізбен әлденеге шатшадыман<br />

болып отырғанымыз мынау. Тіпті иті де, біті де басынып,<br />

төбемізге секіріп, қазақтарды автоматтан өз жерінде оқ жаудырып,<br />

қырып жатса да үндемеуіміз керек...<br />

Бұл да сонда: «Ұлт жөнінде сөз қозғап қалсаң бәрі өріп шыға келеді,<br />

татулық, ынтымастық деп шулап. Ау, ондай татулықтың атасына<br />

адыра! Кім баспанасыз - қазақ, кім жұмыссыз – қазақ, кім аш-жалаңаш<br />

- қазақ...»<br />

Жарияланым авторының мақсаты не? Мүмкін өз халқына көмектесіп,<br />

оны қорғағысы келген шығар. Бірақ, одан не ұтты? Оқырман бойында<br />

«өзге» ұлттарға деген жеккөрініш сезімін тудырды, жаңа қақтығыстар<br />

дәнін септі.<br />

Толеранттылық пен ксенофобияның журналист<br />

шығармашылығындағы орны<br />

Тәуелсіздіктің нығаюымен қазақтардың ұлттық сана-сезқімі өсіп,<br />

тарихқа, бүгінгі мен болашаққа көзқарасы өзгерді, ұлттардың тарихи<br />

тағдырын ұғына бастады. Бұл тамаша үрдіс. Бірақ, белгілі бір күштер<br />

ҚАЗАҚСТАН <strong>ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ</strong> <strong>ТӘЖІРИБЕСІНЕН</strong> | 404 |

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!