ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

PR мамандығы 1994 жылы Қазақстанда алғашқы халықаралық PRагенттіктері
ашылған кезден бастау алады. Ол кезде PR-мамандарының
мақсаты жекешелендіру процесіне қатысып жатқан шетелдік
компанияларға қолдау көрсету болатын. Өкінішке орай, ол кезде рынок
соншалықты қарқынды дамыған жоқ және бюджеттік компанияларға шетелдік
әріптестер тарапынан қызығушылық болған жоқ. Бұл кәсіби PRрыногындағы
ойыншылар санының қысқаруына әкеліп соқтырды.
2000 жылдан бастап компаниялар экономикалық дамумен қатар,
коммуникация саласында өзінің «бизнес-бизнеске» деп аталатын
қызметінің көкжиегін айтарлықтай кеңейтті. Сол арқылы БАҚ үшін ғана
емес, әріптестер мен компания клиенттері арасында конференциялар,
«дөңгелек» үстелдер, тренингтер мен семинарлар іскерлік іс-шараларды
ұйымдастыруға және өткізуге сұраныс туғызды.
Осы кезеңде Қазақстанда өз бизнесін алға ілгерілету үшін PRтехнологияларға
жүгінген компанияларды:
- қаржылық
- ақпараттық технологиялар және телекоммуникациялар
- өнеркәсіптік
- энергетикалық
- фармацевтикалық деп бөлуге болар еді.
2004 жылы Қазақстанда PR-нарығының айтарлықтай алға басқаны
байқалды. Мұны рынокта пайда болған ойыншылар – PR-агенттіктер
санының артуы дәлелдеп береді. PR-менеджері қызметін шетелдік
қана емес, жергілікті ірі компаниялар да енгізе бастады. Осы кезде PRагенттіктері
рынок флагманы ретінде клиент логикасымен ойланып,
компания міндеттерін шешуге ғана емес, рынокта оң өзгерістер енгізуге
бағытталған ұсыныстар жасай бастады.
Агенттіктерді төмендегіше бөлуге болады:
- БАҚ-мен өзара байланыс жасауға маманданған агенттіктер
- көңіл көтеру шараларын ұйымдастыруға және өткізуге маманданған
агенттіктер
- PR-консалтинг саласында маманданған агенттіктер
- PR-құралдарын негізгі қызметіне қосымша ретінде пайдаланатын жарнама
агенттіктері
2006 жылдан бері қарай «бизнес-бизнеске» сегментінде барынша күшті
ақпараттық кампаниялар өткізуге деген сұраныс арта түсті. Сондай-ақ,
өндірістік компаниялар және бөлшек саудамен айналысатын компа-
| 349 | МАМАНДАНУ – ҚОҒАММЕН БАЙЛАНЫС