ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

шығарушы редактор 10 минуттан асырмай көзбен сүзіп, интернеттегі
желіге салуы тиіс.
Ол үшін агенттік тілшісіне мәжілісті басынан аяғына дейін тыңдап отыру
міндетті емес. Бірінші мәселе туралы сөз болып жатқанда-ақ маңызды
деген жерлерін түртіп алып, жазып жатқан диктофонның орнына екіншісін
қойып, шығып кетуге болады.
Сосын өзі түртіп алған маңызды деген тұстарды диктофоннан қайыра
бір тыңдап, дерек пен дәйегін нақтылап алғасын, берілетін ақпараттың
нобайын қағазға түсіріп, ұялы байланыс телефоны арқылы дереу хабарлау
керек.
Мұндайда көп тілшілер ақпаратты бір сөзін қалдырмай, қағазға түсіргесін
барып, телефон арқылы жазғанын оқып беріп жатады. Ал кейбір кәнігі
тілшілер ақпараттың сұлбасын ойша құрастырып, оның кей тұстарын
ғана қағазға түсіреді де, телефон арқылы бірден баяндай береді.
Бұл жеделдік тұрғысынан әжептәуір уақыт ұтуға мүмкіндік береді. Сонда
соңғылары болмаса, алғашқы ақпараттар легі айтылған сәтінен кейінгі
20-30 минуттың ішінде таралып, халық немесе агенттік тұтынушылары
Үкімет мәжілісі бітпей жатып-ақ мәселеден хабардар болып жатады.
Байқап отырғанымыздай, мұндай жұмыста тілшіге ең бірінші –
сауаттылық, екінші – зеректік, үшінші – шапшаңдық қажет.
Сонымен бір мезгілде тілшіге қате жіберуге де үзілді-кесілді болмайды.
Теле‐, радио журналисі жаңалықтар сағатына дейін, ал газет тілшісі
нөмірге жөнелтілгенге дейін материалын бірнеше рет тексере алатын
болса, агенттік тілшісіне ондай уақыт берілмегендігін жоғарыда айттық.
Қате кетіп, оны журналистің өзі 10-15 минуттан кейін білсе, кеш болады.
Бұл уақыт аралығында жаңалық тарап кетіп, жалған дерек жалпақ
жұртты адастыруы әбден мүмкін. Ақпарат агенттігінің тілшісі қателесуге
болмайды деп отырғанымыз да содан.
Жалпы тілшінің сауаттылығы дегенімізде оның грамматикалық
қатеге ғана емес, саяси‐құқықтық жағынан, мемлекеттік мүдде мен
қарапайым әділдік, ар-ұждан мен ізгілік тұрғысынан алғандағы
ұстанымдарға қатысты қателіктерге де бой алдырмайтын жітілігі
меңзеліп отыр.
| 143 | ИНТЕРНЕТ ЖӘНЕ ЖУРНАЛИСТИКА