ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН
Untitled - СоÑоÑ-ÒазаÒÑÑан ÒоÑÑ
Untitled - СоÑоÑ-ÒазаÒÑÑан ÒоÑÑ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Өкінішке орай, ол: Ал, енді Ресей халқының санасы сол деңгейден<br />
аспағаны көрініп тұр деп, тақырбастар бандасының қылмысын тұтас<br />
орыс халқына жауып отыр.<br />
ҚР парламентінің бұрынғы депутаты Амангелді Айталы фашизм туралы<br />
және Кеңес одағы құлағаннан кейін Ресейде орын алған проблемаларды<br />
айта келе былай дейді: «Жалпы, фашизм орыс халқының идеологиясында<br />
әуелден бар. Бұл осы жылдары пайда болған құбылыс<br />
емес. Қазақ жеріндегі ұлт-азатттық қүреске қатысқандарды қырыпжою<br />
әдістерін біз еске алсақ, неше түрлі фашистік қылмыстар<br />
қазақ топырағында орыстармен жасалды. Мысалы, 1916 жылғы ұлтазаттық<br />
көтеріліске қатысқан қазақтарды киізге орап, устерінен керосин<br />
шашып, өртегені туралы 1917-1918 жылдары «Наша газета»<br />
деген басылым жазған. Бір кездері осыны мен оқып, орыс халқы мен<br />
фашизмнің арасында осындай байланыс бар екен деп ойлағанмын.<br />
Сондықтан оған таң қалмау керек». Бұл пікір ешбір негізсіз айтылған<br />
және ресми ақпарат көзіне, фактіге сілтеме жасалмаған (1917-1918 жылдары<br />
шыққан газеттің атауы сілтеме болып жарытпайды). Саясаткердің<br />
пікірінше, фашизм патшалық Ресейдің қазақ жеріндегі ұлт-азаттық<br />
қозғалыстарға қарсы әрекеттері емес, о бастан орыс халқына тән дүние<br />
болып табылады. Осылайша, екі халықтың өткені тұрпайы сипатталып,<br />
белгілі бір топтың әрекеттері тұтас орыс халқына жабылған.<br />
Ксенофобиялық түсінік қалыптастырудың тағы бір әдісі – белгілі бір<br />
ұлтқа сатқын-этнос деген айдар тағу, оны бұрынғы қылмыстар үшін<br />
айыптау. Мысалы: «…1992-97 жыл аралығында «қайдасың отаным<br />
- Ресей?» деп 1,6 миллион орыстардың көшіп кеткеніне кейбіреулер<br />
қатты қынжылды. Ал туралыққа келсек біз қынжылмай қайта<br />
қуануымыз керек. Себебі «қасқырды қанша бақсаң да ормаңға қарап<br />
ұлиды» дегендей олардың жүрегі Ресей деп соғып тұр. Олар еш<br />
уақытта Қазақстанға жаны ашымайтынын сол көшімен дәлелдеді.<br />
Мұндайлардан аман-есен тыныш қана құтылғанымызға қуанайық.<br />
Өйткені ел басына ауыр жағдай туа қалса бірінші болып сатқындық<br />
жасау солардан шығуы мумкін.<br />
«Атамекеннің» бүлдіргі бастамасы» деп аталатын мақалада журналист<br />
орыс ұлтын отанынан айырғысы келеді: «Біз партияның («Атамекен»)<br />
мақсатымен де тіпті атымен де келіспейміз. Тілдерін мемлекеттік<br />
тіл деп мойындайтындай Қазақстан орыстың да, ағылшынның да<br />
атамекені емес. Орыстар да ата-бабалары патшалық Ресей заманында<br />
ауып келген кірмелер». Көріп отырғанымыздай, кейде баспасөз<br />
ҚАЗАҚСТАН <strong>ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ</strong> <strong>ТӘЖІРИБЕСІНЕН</strong> | 410 |