ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

пленарлық отырысына қатыстым. Ол кезде екінші шақырылымдағы
парламент, яғни бүгінде ең даушыл деп атап жүрген парламент
жұмыс істеп жатқан-ды.
Отырыста депутаттар республикалық бюджет жобасын,
зейнетақымен қамтамасыз ету, бюджет қызметкерлерінің жалақысы
мәселелерін, жер қойнауын игеру туралы заңға түзетулер енгізу,
«қорғаныс мәселесіне» қатысты тағы бір жобаны талқылады.
Әрине, депутаттық сауалдар да көп болды. Онда мәжілісмендер
соттардағы жемқорлық, ескі тұрғын үйлерді күрделі жөндеуден өткізу,
«Эйр Қазақстан» әуекомпаниясының жұмысындағы заң бұзушылықтар
(бір кезде ондай компания да болған), «Қазақгейт» процесіне орай Еуропарламентте
жасалған мәлімдемелер, жанар-жағармай бағасының
қымбаттауы және ауыл тұрғындарының осыған қатысты туындаған
проблемаларын көтерді.
Нәтижесі де белгілі: екі сағаттан кейін менің «шарадай басым
шақшадай» болды. Мен депутаттардың неліктен жарыссөзді
тоқтатуды қолдап дауыс бере отырып, сол мәселені тағы бір
сағат талқылағанын, неліктен күнтәртібіндегі мәселені талқыға
салмағанын, неліктен спикер залдың депутаттарға толып
отырғанына қарамастан «халық қалаулыларының залға қайтуын»
талап етіп отырғанын... ұқсам бұйырмасын.
Келесі күні сенаттың пленарлық отырысы өтті, онда да осындай
жағдай қайталанды... Нәтижесінде парламент туралы алғашқы
материалымды мен екі аптадан кейін ғана жазып шықтым. Оның
қателері де бар еді.
Сондықтан, парламентте жұмыс істемес бұрын дайындалу қажет.
Ең алдымен Конституцияны оқып шығу, Парламент пен өзге билік
орындарының сайттарымен танысу қажет. Тиісті ақпаратты солардан
алуға болады.
Парламентте – Мәжіліс пен Сенат деп аталатын қос палата бар, оларды
«жоғарғы» және «төменгі» деп бөледі. Бірақ мәртебелері бірдей. Палаталарды
сайлау жүйесі, депутаттардың өкілеттіктері мен міндеттері, әр
палата мен парламенттің жалпы өкілеттігіне қатысты мәселелер Конституцияда
қамтылған. Оны оқып шығу пайдалы әрі аса қажет.
| 183 | МАМАНДАНУ – БАСПАСӨЗ