ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Мысал
Апельсин ағашы біреудің жеке бақшасында өсіп тұр. Алайда ағаштың ең
дәмді апельсині бар бұтағы көршінің бақшасына шығып тұр. Көршілер
сол үшін сөзге келіп қалды. Олардың әр қайсысы бұтақтағы апельсинді
өзінікі деп есептейді.
Қақтығыс әртүрлі нәтиже беруі мүмкін:
- заңдық тұрғыдан баға беруге болады, ал жеке меншік туралы заң
апельсиннің кімге, тиесілі екенін анықтайды;
- көршілер тиын лақтырып апельсиннің кімдікі екенін анықтайды;
- апельсинді көршілердің біреуі алады, бірақ екіншісіне 100 теңге
өтемақы төлейді;
- ешкімнің еншісіне тимес үшін апельсинді қоқыс орнына лақтырады;
- немесе апельсинді өтіп бара жатқан әдемі қызға береді;
- апельсинді саяси қолдау ретінде Украинаның тұрғындарының біріне
жөнелтеді;
- апельсинді қолайлы сәт туғанға дейін мұздатқышқа салады;
- апельсинді қақ бөліп жейді;
- апельсинді шырын бөлгіш құралдан өткізіп, шырынын ішеді;
- апельсиннің тұқымын алып, апельсин плантациясын ашуға, сөйтіп
ортақ бизнес құруға келіседі.
Шешімнің бұдан басқа да нұсқалары болуы мүмкін.
Басты ереже
Қақтығысты шешу жолдары қанша көп болса, оның зорлыққа
ұласып кету мүмкіндігі сонша азаяды.
Термин:
Рефрейминг — қақтығысты жағдайды жаңа өлшемдер бойынша қайта
анықтап, қайта белгілеу.
Қақтығыстарды шешудің әдетте бірлескен және бәсекеге қабілетті
әдістері болады.
Екі тарап қақтығысқа түскенде бәсекеге қабілетті әдістердің мүмкіндігі
жоғары.
Мысал
Бүгінде Ұлыбритания мен Аргентина арасында Фолкленд (Мальвин)
аралдары үшін болған жанжал ұмыт болуға айналды. Ол ешкімге
де пайда әпермейтін қақтығысқа пара-пар еді. Басқаша айтқанда,
| 75 | ЖУРНАЛИСТИКА НЕГІЗДЕРІ