ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

күрделі болса оны түсіну де соншалықты қиындайды. Сондықтан ауыр
орамдардан бойыңызды аулақ ұстаңыз. Сөз тіркесі қанша қысқа болса
соншалықты жақсы.
8. Диджейдің әзілдері елдің бәріне түсінікті болуы тиіс.
Ең үздік шыққан әзіл – диджейдің өзін емес, тыңдармандарды күлдірген
әзіл. Өйткені, жұртқа түсінікті етіп әзілдеуге тырысу қажет және эфирде
«өзара» әзіл айтудың қажеті жоқ (кейде диджейлер өздеріне ғана
түсінікті бірдеңелерді атып күліп жатады).
9. Ыңғайсыз жағдайға қайта оралудың қажеті жоқ.
Эфирде түрлі жағдай болуы мүмкін. Айтылып жатқан ән «тұрып» қалады
немесе эфирдегі журналистке ықылық тиеді әлде диджейдің өзі қате жібереді
дегендей. Ондай сәттерге қайта оралып, кешірім сұрап немесе
түсіндіріп жатудың қажеті жоқ. Бұл арқылы сіз кеткен қатені көрермен
есіне тағы да қайталап саласыз (кейбіреулер ол қатені байқамаған, тіпті
естімеген де болуы мүмкін).
10. Эфирде өткен шаққа орын жоқ.
Бірнеше минут бұрын эфирде не болғанын айтудың қажеті жоқ. Ол
ешкімнің есінде қалмаған болуы мүмкін және бұл тыңдармандардың
ашуын келтіреді.
11. Эфирде «жабық» тақырыптар болады.
Негізінде радиостанция үшін «жабық», қозғауға болмайтын тақырыптар
болса оны сізге алдын-ала хабарлайды. Бірақ, әдетте барлық
радиостанциялардың диджейлері саясат, экономика, соғыс/терактілер,
ұлттық/нәсілдік бөлінушілік, діндер, жыныстық қарым-қатынас жайын
сөз етпейді. Бұл тақырыптарды/оқиғаларды жаңалықтарда немесе
бағдарламаларда әңгімелеуге болады. Ди-джейдің осы тақырыптар
жөнінде пікір білдіруге құқы жоқ.
Тағы бір жабық тақырып – балағат сөздер. Эфирде ондай сөздерді
айтуға диджейдің де, тыңдарманның да қақы жоқ.
Эфирде қажетсіз әңгімелерді қалай «жабуға» болады
Сонымен, егер эфирге қоңырау шалған адам «жабық» тақырыптарды
қозғай бастаса не істеу керек?
Бірінші. Эфирдің қожайыны – диджей. Сіздің қолыңызда ондай адамды
эфирден «алып тастау» мүмкіндігі бар. Сондықтан, ең алдымен әңгіме
| 337 | МАМАНДАНУ – ТЕЛЕВИЗИЯ ЖӘНЕ РАДИО