ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН
Untitled - СоÑоÑ-ÒазаÒÑÑан ÒоÑÑ
Untitled - СоÑоÑ-ÒазаÒÑÑан ÒоÑÑ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
қағидадан мысал келтірейік .<br />
«5. Журналист ақпарат субъектісінің нәсілдік, этникалық болмысына,<br />
саяси және діни наным-сеніміне салмақ сала сөйлеуге құқысыз.<br />
Бұл әсіресе қылмысқа қатысты материалдарды дайындағанда ескерілуі<br />
тиіс. Өйткені, күдіктінің немесе қылмыскердің белгілі бір<br />
діни, этникалық топқа жататынын айту өзге ұлттарға деген теріс<br />
көзқарас қалыптастыруы мүмкін»<br />
(Полиэтникалық қоғамдардағы журналистің негізгі жұмыс қағидалары<br />
туралы декларация, Қырымның тәуелсіз журналистер қауымдастығы,<br />
23-сәуір, 2001 жыл).<br />
Нәсілдік мәселелер<br />
Біз әңгіме болып отырған оқиғаға тікелей қатысы болмаса біреудің<br />
нәсілдік, ұлттық болмысынае қатысты мағлұматтарды жария етпейміз.<br />
Жалпыға ортақ талап осы. Біз қылмыс жасады деген күдік<br />
түсіріліп отырған тұлғалардың ұлтына, нәсіліне тоқталмаймыз<br />
(күдіктінің жеке басын анықтауға қажетті болғанда немесе қылмыс<br />
нәсілдік жек көрушілік салдарынан жасалған жағдайдан басқа кезде).<br />
(«Гардиан» редакциясының этикалық нормаларынан)<br />
Енді «Бір қазақты екі ұйғыр неге өлтірді?» деген материалда осы<br />
қағидалар мен ұстанымдар сақталды ма, осыған көз жеткізіп көрелік.<br />
Материал репортаж мәтіні мен «Ұлт тағдыры» қозғалысы төрағасы Дос<br />
Көшімнің қайғылы оқиғаға қатысты пікірінен тұрады.<br />
Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданындағы Малыбай ауылында бір ер<br />
азамат өлтірілді. Құқық қорғау органдары бұны спиртті ішімдік ішу барысында<br />
болған тұрмыстық жанжал деді. Қаза болған жігіттің туыстары<br />
оның ауылдағы ұйғырлар тарапынан өлтірілгенін айтады. Туыстарының<br />
пікірінше, Айдын Халықовтың өліміне оның ұлт мүддесіне берілгендігі<br />
себеп болған. Ауылдағы ұйғырлардың ұлтшылдық әрекеттеріне төзе<br />
алмаған көрінеді. Тергеу-тексеру жүріп жатыр.<br />
Репортажда журналист қылмысқа қатысы бар деп айыпталып отырған<br />
азаматтардың ұлтын ешбір негізсіз (бұл полицейлердің ұсталғандарға<br />
қатысты жазған мағлұматы емес қой) қайталаумен болады. Өлтіру<br />
оқиғасының өзі факт ретінде көрсетілген (екі ұйғыр өлтірд). Басқаша<br />
Біз сараптаған түрлі мемлекеттердің 39 кәсіби-этикалық кодекстерінің 32-сінде осы<br />
ұстаным бекітілген<br />
ҚАЗАҚСТАН <strong>ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ</strong> <strong>ТӘЖІРИБЕСІНЕН</strong> | 414 |