ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

ақпарат пен оны жеткізушінің ақпарға деген қарым-қатынасын, оның
даралығын көрсетеді (бір мәтінді әр адам түрлі етіп, өзінің оқу үлгісімен
оқиды). Сондықтан радиода сөйлеп тұрған адамның (жүргізуші, журналист,
ди-джей) жеке басы үлкен мәнге ие.
Радионың тілі ауызекі тіл. Сондықтан онда ауызекі сөздер еріксіз тіл
ұшына оралады. Мәселен, «сәлеметсіз бе»-нің орнына «сәмәтсіз ба»
сынды күнделікті тұрмыста қолданылып жүрген сөз түрлері еніп кетеді.
Бұны мүлдем болдырмау әрине, мүмкін емес, дегенмен тырысуға болады.
Жүргізушінің сауаттылығы өте маңызды, сол арқылы көрермен
де оның деңгейіне қарай ойысады. Өйткені, ауызшаға қарағанда жазбаша
мәтіндегі қателерді түзеу оңайырақ. Бұрыс айтылған сөзді он рет
естісең, өзіңнің дұрыс сөйлеп тұрғаныңа күмән келтіре бастайтының
рас.
РАДИО ПІШІНІ
Әр радиостанцияның өз пішіні бар. Пішін – бұл радиостанцияның «бетәлпеті»,
оның мазмұны. Әр радиостанцияның өз тыңдарманы бар, оның
пішіні де сол тыңдарманды қызықтыруға, өзіне тартуға бағытталған.
Егер «орташа» тыңдарман (тыңдармандардың көпшілігі осыған жатады)
өзгерсе, радионың пішіні де өзгеріске ұшырайды. Радиостанциялар
тұрақты түрде маркетингтік зерттеулер жүргізіп отырады. Сол арқылы
тыңдарманның, олардың мүдделері мен көңіл қалауының қай бағытқа
өзгергенін бақылайды.
Пішіннің құрамдар бөліктері:
- Аудитория. «Орташа» тыңдарман – оның жасы, жынысы, әуестенетін
дүниелері, әлеуметтік және отбасылық жағдайы және т.б.
- Музыка. Жанрлары, орындаушылар, уақыт кезеңі, әннің тілі, стилі,
бағыты. (Бағдарламалардың әнмен әрленуі, имидждік ойналым да*
осыған жатады).
- Жаңалықтар. Шығу уақыты, тілі, ақпаратты іріктеу және топтастыру,
беру).
- Дауыс. Журналистер, диджейлер, бағдарлама жүргізушілері. Тембр,
екпін, дауыс ырғағы.
ҚАЗАҚСТАН ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН | 332 |