ЖУРНАЛИСТЕРІНІҢ ТӘЖІРИБЕСІНЕН

Мысал: (СХР: Ыстықбай Суықбеков - Алматы қаласы жылу
департаментінің бастығы) “Ия, осы қысқа қатты дайындалып
жатырмыз. Мазут бізге Ресейден келді. Енді оны жылу
қазандықтарына бөлетін боламыз”.
Мысал: (СХР: Ахметжан Есімов - Алматы қаласының әкімі) “Биыл
жылумен қамтамасыз етуге 2 миллиард теңге бөлініп отыр.
Ол ақша жетеді. Мен бүгін біраз тапсырма бердім. Қысқа деген
дайындықты қатаң бақылауда ұстайтын боламыз”.
Шумовой
Репортажды көріп отырып, кейде Тісқаққан ағамыздың үндемей
қалатынын байқадық. Үйреншікті дауыстың орнына жылу қазандығындағы
жұмысшылардың қалай жұмыс істеп жатқандығы, құрылғылардың
дүрілдеп тұрғандығы бірер секундқа көрсетілді. Арнайы комментарийсіз-ақ
түсінікті көріністер телерепортаждағы термин тілімен “Шумовой”
деп аталады.
Стенд-Ап
Міне, кадрда Тісқаққан ағамыздың өзі де көрінді. Микрофонды ұстап
алып, бірденені баяндап жатты. Тілшінің кадрға шығуын - телерепортажда
Стенд-Ап дейді. Ағылшын тілінен аударғанда тұру деген мағынаны
білдіреді. Негізі, қақиып тұру міндет емес, кейде тілші Стенд-апты жүріп,
отырып, жатып та жасай беруі мүмкін.
Стенд-Ап репортажда орынды, орынсыз жасала бермейді. Ол белгілі бір
ақпаратқа қатысты бейнематериал жоқ болған кезде, немесе тілшінің
артында тарихи құбылыстар орын алып жатқан кезде (өрт, жарылыс,
митинг, концерт, және т.б), репортаждағы әңгіме ауанын басқа бағытқа
бұру қажет болғанда, қортынды пікір білдіру керек кезде ғана жасалады.
Технологиялық тұрғыдан
Стенд-Ап үшке бөлінеді: Кіріспе стенд-ап (репортаждың басында), көпір
стенд-ап (репортаждың ортасында), қортынды стенд-ап (репортаждың
соңында). Төмендегі мысалда тілшінің қортынды пікір білдіретін Стендапы
көрсетілген.
Мысал: (Стенд-Ап Тісқаққан Жазғышбеков) “Биылғы қыс
Алматының жаңа әкімі үшін күрделі сынақ болғалы тұр.
Табиғаттың қандай мінез танытары әлі белгісіз. Қала басшысы
| 281 | МАМАНДАНУ – ТЕЛЕВИЗИЯ ЖӘНЕ РАДИО