УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ

198
misii koi{to imale pred s# politi~ki karakter, za nivnoto u~ewe i
negovoto {irewe me|u Slovenite.
Vo na{eto izlo`uvawe }e se zadr`ime na leksikata vo himnografskite
dela napi{ani za proslavuvawe na sv. Metodij koi se akrostihuvani.
Stanuva zbor za prepisi od ovie zna~ajni himnografski dela
sozdadeni vo raniot period od kni`evnoto sozdavawe, so visoki estetski
vrednosti, sozdadeni po ugled na himnografskite dela od vizantiskite
himnopisci. Nivnoto sozdavawe se povrzuva so dvete kulturni
sredi{ta vo toa vreme – Preslavskoto i Ohridskoto.
So Preslavskoto kulturno sredi{te se povrzuva Slu`bata posvetena
na prvou~itelot Metodij {to e delo na Konstantin Preslavski,
koj svoeto ime go vgradil vo akrostihot kon ovaa zna~ajna himnografska
tvorba. Be{e pronajdena u{te edna slu`ba za sv. Metodij napi{ana
od najplodniot pretstavnik na Ohridskata kni`evna {kola – Kliment
Ohridski, vo koja Kliment go potvrdil svoeto avtorstvo stavaj}i go
svojot avtorski potpis vo akrostihot kon ova negovo himnografsko delo.
Pokraj toa postoi i Op{t kanon za svetite Kiril i Metodij – so
anonimen akrostih.
Ovie originalni himnografski dela pokraj toa {to davaat podatoci
za razvojot na stariot jazik vo odreden vremenski period, imaat i
svoi leksi~ki specifi~nosti, a akrostihot vgraden vo niv pretstavuva
nepromenliv del {to se prezemal od prepi{uva~ite na zbornicite vo
kulturnite sredi{ta vo koi se odvivala kni`evnata dejnost.
Konstantinovata Slu`ba napi{ana za proslavuvawe na sv.
Metodij e za~uvana vo dva mineja od makedonska redakcija od XIII vek:
Draganoviot i Dobrijanoviot minej. Dvata mineja se pronajdeni vo
Zografskiot manastir na Sveta Gora, prepisite se identi~ni po svojata
struktura i se izdavani pove}epati. Slu`bata spored Draganoviot
minej e objavena vo BÍlgarski kni`ici od 1860 g. vo brojot za oktomvri,
arhimandrit Leonid ja objavuva vo Slav®noserbskå® knigohraniliça
na Sv®toŸ AqonskoŸ gor5 vo 1875 g., a P. A. Sirku ja objavuva dvapati
– vo spisanieto Strannik vo 1885 g. za juni-juli i istata godina kako
oddelen otpe~atok; 1 vo 1893 g. ja izdava i A. Aleksandrov vo RusskiŸ
filologi~eskiŸ v5stnikÍ. Prepis od Slu`bata na sv. Metodij se nao|a
vo BÍlgarski starini iz Makedoni® od Jordan Ivanov 2 , koj istovremeno
go sporeduva ovoj prepis so prepisot od Dobrijanoviot minej.
V. Grigorovi~ vo Kirilo-Metodievski sbornik, izdaden vo
Moskva vo 1865 g. pod redakcija na M. Pogodin go izdava Dobrijanoviot
1
Slu`ba sv®titel¥ Meqodå¥ u~itel¥ slav®nskomu, vÍ maloizv5stnomÍ bolgarsko-
AqonskomÍ spisk5 XIV-XV v. Ispravlennoe izdanåe podÍ redakcåe¥ Polihronå® SÞrku, S.
-PeterburgÍ, 1885.
2
JordanÍ IvanovÍ, BÍlgarski starini izÍ Makedoni®, Sofi®, 1931, 300-305.