УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ

sredini, duri i vo neformalni situacii, mnogu polesno komunicira
na albanski, osobeno koga stanuva zbor za temi od op{testvenata i
kulturno-prosvetnata problematika. Za ova sekako pridonesuvaat,
osven u~ili{tata, u{te i administracijata i javnite sredstva za komunikacija.
6. Poslednive godini se zabele`uva tendencija za otfrlawe na
odreden broj pozajmeni albanski zborovi i se nametnuvaat makedonski
formi od govorna ili standardna makedonska upotreba. Ovaa pojava
zapo~na po 90-tite godini, koga kontaktite so makedonskata sredina
stanaa s# pobliski. Po raspa|aweto na diktatorskiot re`im vo
Albanija golem broj `iteli od ovie delovi se prinudeni, od ekonomski
pri~ini, privremeno da se preseluvaat vo R. Makedonija, zaradi sezonska
rabota ili zaradi studii. Kaj ovaa kategorija lu|e se zabele`uva
crpewe na odreden broj leksi~ki elementi od makedonskiot jazik i vo
mal broj se zabele`uva otfrlawe na postojnite zaemeni albanski formi,
koi bile upotrebuvani dolgo vreme od `itelite na ova naselenie.
Takvi bi bile formite:
kola koja vo golem stepen se upotrebuva stesnuvaj}i ja upotrebata
na starata forma ma{ina < makinë; pokriva~a, mesto mbulesa
za krevet, spalna < dhomë gjumi, visa~i < bufe, kombe < furgon,
i dr.
No sepak brojot na prezemenite albanski zaemki vo ovie govori
ostanuva vo golem procent. Tamu kade {to kontaktot so albanskiot jazik
e pogolem, navleguvaweto na albanskite elementi e pointenzivno.
Takov e i slu~ajot so s. Bobo{tica, kade {to imame celosna asimilacija
na makedonskiot govor. Vo Vrbnik imame isto taka golem napliv
na albanski leksi~ki elementi. Ista e sostojbata i vo Gora i Golobrdo,
kade {to imame masivno preseluvawe vo gradski `iveali{ta. a so toa
i gubewe na makedonskiot jazik, koj se upotrebuva samo od lu|e od postarata
vozrast, dodeka mladite voop{to ne zboruvaat, a decata nitu
razbiraat. Mislam deka bi trebalo seriozno da se obrne vnimanie na
ovoj problem, koj navistina e zagri`uva~ki za celiot makedonski narod,
bez razlika kade `ivee.
43