УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ
УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ
УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
247<br />
Prilozite nastanati preku adverbijalizacija na predlo{kite<br />
konstrukcii jasno se izdvojuvaat spored svojata formalna struktura<br />
<strong>–</strong> se razlikuvaat onie {to se nastanati preku soedinuvawe na predlogot<br />
so gotoviot prilog, naj~esto primaren i onie od adverbijaliziranite<br />
predlo{ki pade`i.<br />
Zna~eweto na prilo{kiot sostav ne pretstavuva zbir na zna-<br />
~ewata na komponentite, tuku proizleguva od funkcijata na predlogot<br />
i leksi~ko-semanti~koto zna~ewe na osnovata, no kako rezultat se javuva<br />
kvalitativno novo zna~ewe koe e obi~no po{iroko, poapstraktno<br />
od zbirot na zna~ewata na konstitutivnite elementi. Dokolku kaj niv<br />
e mo`na samostojna upotreba nadvor od prilo{kiot sostav, toa obi~no<br />
ne e sosema isto zna~ewe.<br />
Ima i osnovi koi samostojno ve}e ne se upotrebuvaat: naedin5,<br />
okr4g7, v7pr5k7y, iskoni, v7sp3t7, v7nezaap4, v7yspr6v7ispr6, bezpr5stani<br />
bespr5stani9i0.<br />
Krugot na prilozite nastanati po pat na adverbijalizacija<br />
na predlo{kite konstrukcii ne e zatvoren, tuku ostava otvoreni<br />
mo`nosti za obrazuvawe na novi prilozi spored potrebite na komunikacijata<br />
i vo soglasnost so razvojot na jazi~niot sistem. Za razlika<br />
od bibliskite rakopisi koi poradi tematskata ograni~enost, stabiliziranosta<br />
na tekstot i tradicijata imaat poograni~eni mo`nosti<br />
za upotreba na po{irok repertoar na adverbijalizirani prilo{ki<br />
sostavi, pozasilena produktivnost na ovoj tip prilo{ki obrazuvawa<br />
mo`e da se nabquduva pred sî vo nebibliskite tekstovi, odnosno vo<br />
pomladite tekstovi.<br />
Od bibliskite rakopisi so poraznoviden repertoar na prefiksirani<br />
prilozi se istaknuva komentarot kon Bon kade {to se potvrdeni:<br />
ispolou, bespr5stani, ot7dale=e, ot7kol5, izdav6na.<br />
Varijabilnosta na prilo{kite afiksi karakteristi~na za prilozite<br />
se dol`i na me|usebnite vlijanija na sufiksite od produktivnite<br />
zboroobrazuva~ki grupi prilozi, na sinonimnite prilo{ki<br />
sufiksi i dr.<br />
Bidej}i adverbijalnite sufiksi ne se nositeli na morfolo{kosintaksi~kite<br />
razliki, vozmo`na e pojavata na apokopiranite vokali i<br />
dodavaweto na asemanti~kite ~estici. Sp. ot7n4dou <strong>–</strong> ot7n4d5 <strong>–</strong> ot7n4d7y<br />
<strong>–</strong> ot7n4d4 <strong>–</strong> ot7n4d6; posr5d5 <strong>–</strong> posr5di; izdale=e <strong>–</strong> izdale=a; dovr6ha <strong>–</strong> dovr6hou;<br />
isp7yti <strong>–</strong> isp7yt6 <strong>–</strong> isp7ytou; naposl5di <strong>–</strong> naposl5d7naposl5d6; nic6 <strong>–</strong> nici<br />
<strong>–</strong> nice i dr.<br />
Nekoi prilozi se odlikuvaat so zavr{okot -i {to go nemaat vo<br />
staroslovenskite tekstovi: pr6v5i, s5moi, mal5i.
Change language