УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ

208
sedmica () ili dve sedmici (i
).
^etivata od mesopusnata i siropusnata sedmica, kako i {este
sedmici od postot, se identi~ni po sodr`ina vo site aprakosi, i polni
i kratki. ^etivata od strasnata (ili , , ) sedmica,
koja e neposredno pred Veligden, se razlikuvaat vo rakopisite
po koli~inata i redosledot na tekstot.
Dosega stana zbor za ~etivata od godi{niot veligdenski krug
{to ja so~inuvaat prvata polovina od slovenskiot aprakos. Tie sekoga{
po~nuvaat so ~etivata za Veligden i zavr{uvaat vo sabotata pred
Veligden slednata godina.
Denot Veligden vo tekot na 532 godini postojano se menuva vo zavisnost
od polo`bata na Mese~inata i Sonceto. Zatoa, po~etokot na
aprakosot ne mo`e da bide fiksiran za opredelen datum, tuku se vrzuva
samo za denot Veligden {to e sekoga{ vo nedela.
Vtorata polovina od slovenskiot aprakos – sinaksarot, sodr`i
ev. ~etiva vo ~est na praznicite i svetitelite za sekoj den vo godinata,
so odbrani tekstovi za pogolemi praznici ili vo ~est na pogolemi
svetiteli. Ovaa polovina zapo~nuva na Novo leto (1 septemvri) i
zavr{uva na 31 avgust slednata godina.
Na krajot doa|a krugot od edinaeset voskresni evangelija na
utrena i grupata op{ti evangelija na svetitelite i „gospodskite“
praznici.
Vo razni tipovi aprakosi redosledot na ovie krugovi mo`e da
bide razli~en. Taka, na pr. vo Makedonskoto evangelie na pop Jovana 4
voskresnite evangelija na utrena ne se na krajot, tuku vedna{ po ev. na
Velika sabota, na krajot od Veligdenskiot krug.
Vo zavisnost od koli~inata na tekstot {to go sodr`at, aprakosite
se delat na prazni~ni, kratki i polni. Trite osnovni vidovi
aprakosi se izdeluvaat samo vrz osnova na razlikite {to postojat vo
t.n. podvi`ni ~etiva.
Prazni~nite aprakosi se mnogu retki, sodr`at najmalku tekst i
ne se posebna kniga na Evangelie, tuku zaedno so niv vleguvaat i apostolski
~etiva, koi{to se isto taka podeleni po denovi i sekoga{ im
prethodat na evangelskite ~etiva.
Vo ciklusot od Veligden do Pedesetnica (vklu~uvaj}i go i
Duovden) vo kratkite aprakosi ima ~etiva za site denovi vo sedmicata.
Potoa od Pedesetnica do Postot nao|ame ~etiva samo za sabotite
i nedelite. Vo strasnata sedmica ima povtorno tekst za site denovi,
4
Vladimir Mo{in, Makedonsko evangelie na pop Jovana, Institut za makedonski jazik,
Edicija „Stari tekstovi“ I, Skopje 1954.