Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
GöRÜNÜMLER<br />
biçimlerinin (pop müzikten Heine ve Sappho'ya kadar) malzemesidirler.<br />
Bu tür anları tatmadan yaşamış kimse yoktur. İnsanları birbirlerinden<br />
ayıran fark, bunlara bahşettikleri önemi oluşturan güvende yatar.<br />
Güven diyorum, çünkü inanıyorum ki, dışa vurulmuş olarak<br />
değilse de içsel olarak, kimse kendini bu anlara belli bir önem vermekten<br />
alakoyamaz. Bunlar doruk anlarıdır ve imgelem/zaman ilişkisine<br />
içkindir.<br />
Zaman ve tarihin bu birleşmesinden önce, tarihsel değişimin hızı,<br />
kadın ya da erkek bir bireyin geçen zamana ilişkin farkındalığınm tarihsel<br />
değişime ilişkin farkındalığından tamamen ayrı ve uzak kalmasına<br />
izin verecek kadar yavaştı. Bireysel bir yaşamın evreleri, görece<br />
değişmez olanla çevrelenmişti ve buna karşılık görece değişmez<br />
olan da (tarih), zamansız olanla çevrelenmişti.<br />
Tarih ölümlülüğe saygısını ödeyegelmiştir: Süregiden, kısa olana<br />
değer venniştir. Mezarlar bu saygının bir işareti olmuştur. Bireysel<br />
yaşam içinde zamana meydan okuyan anlar, bir pencereden dışarıya<br />
atılan kısa bakışlar gibiydi; yaşamın içine açılan bu pencereler, çok<br />
yavaş değişen tarihin içinden, hiç değişmeyecek olan zamansıza doğru<br />
bakıyordu.<br />
On sekizinci yüzyılda tarihsel değişim hızı, tarihsel ilerleme prensibinin<br />
ortaya çıkmasına da yol açarak ivmelenmeye başladığında, tarihsel<br />
zaman, zamansıza ya da değişmeyene sahip çıktı ve gün be gün<br />
onu kendi içinde eritti. Astronomi, yıldızları tarihsel olarak düzenledi.<br />
Renan, Hıristiyanlığı tarihselleştirdi. Darwin bütün türleri tarihsel olarak<br />
tanımladı. Bu arada, zamanla ilgili farklı gelenekleri barındıran<br />
diğer kültürler, diğer iş ve yaşam biçimleri, emperyalizm ve proleterleştinne<br />
yoluyla yıkıma uğratılıyordu. Bütün gece çalışmaya devam<br />
eden fabrika, duraksız, düzenli ve acımasız bir zaman'ın zafer işaretidir.<br />
Fabrika, uyku ve düş zamanında bile çalışmaya devam eder.<br />
Tarihsel ilerleme prensibi, kendisi dışında bütün diğer tarih görüşlerinin<br />
ortadan kaldırılmasının bu ilerlemenin parçası olduğunda ısrarlıydı.<br />
Batıl inançlar, yerleşik muhafazakarlık, ilahi yasalar denen şey,<br />
kadercilik, toplumsal teslimiyetçilik, kilise tarafından gözdağı vermekte<br />
başarıyla kullanılan Tanrı korkusu, hafızlama ve cehalet: Bütün<br />
bunlar temizlenmeli ve insanın kendi tarihini yapabileceği önennesiyle<br />
107