14.02.2018 Views

01. John Berger - O Ana Adanmış

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

GöRÜNÜMLER<br />

biçimlerinin (pop müzikten Heine ve Sappho'ya kadar) malzemesidirler.<br />

Bu tür anları tatmadan yaşamış kimse yoktur. İnsanları birbirlerinden<br />

ayıran fark, bunlara bahşettikleri önemi oluşturan güvende yatar.<br />

Güven diyorum, çünkü inanıyorum ki, dışa vurulmuş olarak<br />

değilse de içsel olarak, kimse kendini bu anlara belli bir önem vermekten<br />

alakoyamaz. Bunlar doruk anlarıdır ve imgelem/zaman ilişkisine<br />

içkindir.<br />

Zaman ve tarihin bu birleşmesinden önce, tarihsel değişimin hızı,<br />

kadın ya da erkek bir bireyin geçen zamana ilişkin farkındalığınm tarihsel<br />

değişime ilişkin farkındalığından tamamen ayrı ve uzak kalmasına<br />

izin verecek kadar yavaştı. Bireysel bir yaşamın evreleri, görece<br />

değişmez olanla çevrelenmişti ve buna karşılık görece değişmez<br />

olan da (tarih), zamansız olanla çevrelenmişti.<br />

Tarih ölümlülüğe saygısını ödeyegelmiştir: Süregiden, kısa olana<br />

değer venniştir. Mezarlar bu saygının bir işareti olmuştur. Bireysel<br />

yaşam içinde zamana meydan okuyan anlar, bir pencereden dışarıya<br />

atılan kısa bakışlar gibiydi; yaşamın içine açılan bu pencereler, çok<br />

yavaş değişen tarihin içinden, hiç değişmeyecek olan zamansıza doğru<br />

bakıyordu.<br />

On sekizinci yüzyılda tarihsel değişim hızı, tarihsel ilerleme prensibinin<br />

ortaya çıkmasına da yol açarak ivmelenmeye başladığında, tarihsel<br />

zaman, zamansıza ya da değişmeyene sahip çıktı ve gün be gün<br />

onu kendi içinde eritti. Astronomi, yıldızları tarihsel olarak düzenledi.<br />

Renan, Hıristiyanlığı tarihselleştirdi. Darwin bütün türleri tarihsel olarak<br />

tanımladı. Bu arada, zamanla ilgili farklı gelenekleri barındıran<br />

diğer kültürler, diğer iş ve yaşam biçimleri, emperyalizm ve proleterleştinne<br />

yoluyla yıkıma uğratılıyordu. Bütün gece çalışmaya devam<br />

eden fabrika, duraksız, düzenli ve acımasız bir zaman'ın zafer işaretidir.<br />

Fabrika, uyku ve düş zamanında bile çalışmaya devam eder.<br />

Tarihsel ilerleme prensibi, kendisi dışında bütün diğer tarih görüşlerinin<br />

ortadan kaldırılmasının bu ilerlemenin parçası olduğunda ısrarlıydı.<br />

Batıl inançlar, yerleşik muhafazakarlık, ilahi yasalar denen şey,<br />

kadercilik, toplumsal teslimiyetçilik, kilise tarafından gözdağı vermekte<br />

başarıyla kullanılan Tanrı korkusu, hafızlama ve cehalet: Bütün<br />

bunlar temizlenmeli ve insanın kendi tarihini yapabileceği önennesiyle<br />

107

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!