14.02.2018 Views

01. John Berger - O Ana Adanmış

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

GÖRÜ1\'ÜMLFR<br />

Görme de, organik hayat da ışığa dayalıdır; görünümler bu karşılıklılığın<br />

yüzleridir. Bu yüzden görünümlerin çifte sistematik olduğu<br />

söylenebilir. Evrensel bazı yapısal ve dinamik yasalar yüzünden,<br />

olduğu şekilde varolan bir doğal çekim sistemine aittir görünümler.<br />

Daha önce söylediğimiz gibi, bütün bacakların birbirlerine benzemesi<br />

bundandır. İkincisi, zihnin görsel deneyimini örgütleyen bir algılama<br />

sistemine aittirler.<br />

İlk sistemin birincil enerjisi, her zaman geleceğe doğru atılan<br />

doğal yeniden üretim itkisidir; ikinci sistemin birincil enerjisiyse her<br />

zaman geçmişi koruyan bellektir. Algılanan bütün görünümlerde her<br />

iki sistemin çifte trafiği söz konusudur.<br />

Görsel deneyimimizi "okuyan" ve depolayanın, beynimizin sağ<br />

yarımküresi olduğunu biliyoruz artık. Bu anlamlı bir şeydir, çünkü<br />

görsel deneyimin yer aldığı bölgeler ve merkezler, sol yarımkürede<br />

sözel deneyimimizi işleyen bölge ve merkezlerle yapısal olarak<br />

aynıdır. Görünümleri ele alan aygıtlarımız, sözel dili ele alan<br />

aygıtlarımızla aynıdır. Üstelik iletilmemiş durumda -yani yorumlanmadan<br />

ya da algılanmadan önce- görünümler (bellekte belli bir<br />

düzeyde depolanabilmek amacıyla) kendilerini sözler için kullanılan<br />

sisteme benzer referans sistemlerine bırakırlar. Bu da gene insanı,<br />

görünümlerde kodun bazı niteliklerinin bulunduğu kararını vermeye<br />

götürüyor.<br />

Bizden önceki kültürlerin hepsinde görünümler, yaşayanlara<br />

gönderilmiş işaretler olarak ele alınıyordu. Her şey efsaneydi: her şey<br />

gözün okuması için oradaydı. Görünümler benzerlikleri, analojileri,<br />

sempatileri,antipatileri açığa vuruyor, bunların hepsi de birer ileti<br />

taşıyordu. Bu iletilerin toplamı, evreni açıklıyordu.<br />

Kartezyen devrim böyle bir açıklamanın temelini ortadan kaldırdı.<br />

Artık önemli olan, şeylerin görünüşleri arasındaki ilişki değil, ölçüm<br />

ve farklardı. Salt fiziksel olanın kendi içinde bir anlam taşıması artık<br />

mümkün değildi; ancak akılla araştırıldığı zaman bir anlam taşıyabilirdi,<br />

ki bu da tinsel olanın sorgulanması demekti. Görünümler bir<br />

diyalogdaki sözcükler gibi çift yüzlü olmaktan çıktılar. Yoğunlaşıp<br />

matlaştılar, kesip biçme gerektirir oldular.<br />

Modem bilim mümkün hale geldi. Ancak, varlıkbilimsel herhan-<br />

115

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!