14.02.2018 Views

01. John Berger - O Ana Adanmış

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

RODJN VE dNSEL EGEMENL!K<br />

yormuş gibi yap. Bir daha yap! Bir daha! ' dedi.<br />

"Sonra şunları yazdı: 'Ağız; şehvet dolu, zevk vaat eden bir<br />

biçimde öne doğru uzatılmış dudaklar. .. İşte o güzel kokulu soluk, kovana<br />

girip çıkan arılar gibi, burdan girip çıkıyor. ..'<br />

"Yetileriyle istediği gibi oynamanın tadını çıkarabildiği, derin bir<br />

huzur dolu bu saatler boyunca ne mutluydu ! Yüce bir vecit durumuydu<br />

bu, çünkü sonu yoktu:<br />

bir zevk!'<br />

" 'İnsan denen o çiçeği hiç kesintisiz inceleyebilmem, ne büyük<br />

" 'Ne talihliyim ki uğraşımda sevebiliyor, sevgiden söz edebiliyorum!'<br />

" (Denys Suttan tarafından alıntılanmış, "Utkulu Satir'', Londra,<br />

Country Life , 1966.)<br />

Rodin'in heykellerinin çevrelerindeki uzama neden sahip<br />

çıkamadıklarını ya da egemen olamadıklarını şimdi anlamaya<br />

başlıyoruz. Bu figürler, Rodin'in egemenliğinin gücü altında fiziksel<br />

olarak sıkıştırılmış, hapsedilmiş, zorla içeriye doğru itilmişlerdir. Nesnel<br />

açıdan bakıldığında bu yapıtlar onun kendi özgürlüğünün ve imgeleminin<br />

dışa vurumlarıdır. Ama kille ten, onun kafasında böylesine iki<br />

yanlı ve ölümcül bir biçimde bağıntılı olduğundan Rodin kendi yetkesine<br />

ve erkeklik gücüne bir meydan okumaymış gibi ele almak zorunda<br />

kalır bunları.<br />

İşte bu yüzden Rodin'in kendisi hiçbir zaman mermerle<br />

çalışmamış, yalnızca kille çalışıp daha sert malzemeleri yontmayı<br />

işçilerine bırakmıştır. Aynı zamanda onun şu sözünün en uygun<br />

açıklamasını da oluşturur bu: "Dünyayı yaratırken Tanrı'nın ilk<br />

düşündüğü şey, biçimlendirmeydi." Meudon'daki atölyesinde biçimlendirilmiş<br />

eller, bacaklar, ayaklar, başlar ve kollardan oluşan bir<br />

morg deposu bulundurmayı gerekli görmesinin, yeni yarattığı bedenlere<br />

ekleyip ekleyemeyeceğini anlamak için bunlarla oynamaktan<br />

hoşlanmasının en mantıklı açıklaması da budur.<br />

Öyleyse Balzac neden istisna oluyor? Yanıt yukarıdaki akıl<br />

yürütmelerden çıkarılabilir. Bu, dünyanın bir ucundan öbür ucuna<br />

büyük adımlarla ilerleyen çok güçlü bir adamın heykelidir. Rodin<br />

başyapıtı gözüyle bakıyordu ona. Rodin üzerine yazı yazanların hepsi<br />

onun kendisini Balzac'la özdeşleştirdiğinde birleşirler. Bu heykel için<br />

51

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!