01. John Berger - O Ana Adanmış

TARLA
olay da aynı olumsuzlukları taşıyacaktır.
Bir ağaca yıldırım düştüğünü görseniz, bu olayın sarsıcı gücü ister
istemez o olayı öyle yorumlamaya götürür ki sizi, o anda o olay
önünüzdeki tarladan daha büyük görünür. Öyleyse ilk olayın aşırı
sarsıcı bir olay olmaması gerekir; bunun dışında herhangi bir olay
·olabilir:
Otlayan iki at.
Gittikçe küçülen daireler izcrek koşan bir köpek.
Mantar toplayan bir yaşlı kadın.
Yukarılarda dönüp duran bir atmaca.
Çalıdan çalıya uçuşarak birbirlerini kovalayan ispinozlar.
Y cm arayan tavuklar.
Durmuş konuşan iki adam.
Bir köşeden onaya doğru çok ağır bir biçimde kayarak ilerleyen
koyunlar.
Birini çağıran bir insan sesi.
Yürüyen bir çocuk.
ilk olay, kendisinin devamı olabilecek ya da aynı tarlada yer almalarının
ötesinde onunla hiç ilgisi olmayan başka olaylara dikkat etmeye
götürür sizi. Çoğu zaman dikkatinizi yakalayan ilk olay, sonraki
olaylardan daha açık seçiktir. Köpeği gördükten sonra bir kelebeği de
yakalayabilir gözünüz. Atı gördükten sonra bir ağaçkakanın sesini
duyar, sonra da onun tarlanın bir köşesine doğru uçtuğunu görürsünüz.
Yürüyen bir çocuğu seyredebilirsiniz; sonra o, yürüyüp giderek tarlayı
bomboş ve olaysız bıraktığı zaman da duvarın tepesinden bir kedinin
tarlaya atladığını görürsünüz.
Anık deneyimin içine girmişsinizdir. Ne var ki bunu söylemekle
anlatı zamanını anıştırmış oluruz, oysa deneyimin özünde onun anlatı
zamanı dışında yer alması yatar. Bu deneyim, sizin yaşamınızın anlatısı
içine -bilincinizin şu ya da bu düzeyinde hiç duımadan kendinizi
anlaup durduğunuz, geliştirdiğiniz anlatının içine- girmez. Tam
tersine, bu anlatı kesintiye uğrar. Tarlanın uzam içinde gözle görülür
bir biçimde yayılışı, kendi yaşanmış zaman farkındalığınızın yerini
alır. Peki, bunu hangi incelikli düzenekle gerçekleştirir?
Gördüğünüz ve görmekte olduğunuz olaylarla tarla arasında
165