14.02.2018 Views

01. John Berger - O Ana Adanmış

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

BOÔAZDA<br />

Satıcı 20 pens istiyor. Adamlar yavaş yavaş, birbiri ardından,<br />

iğne satın almaya başlıyorlar. Bir kelepir, bir armağan, bir buyruk. Paketi,<br />

özenle, ince ceketlerinin ceplerinden birine yerleştiriyorlar. Bu<br />

gece, sanki bahçeye ekilecek tohumlarmış gibi teslim edecekler<br />

iğneleri kanlarına.<br />

lstanbul'da, gecekondularda olsun, başka yerde olsun evlerin<br />

içleri, kapının dışındaki dünyanın tam tersine bir huzur yeri. Üst üste,<br />

çatıları bozuk, çarpık ama özenle korunan bu iç mekanlar, dualara<br />

benzer uzamlar oluşturuyorlar; hem olduğu haliyle dünyanın kargaşasına<br />

karşı çıktıkları için, hem de bir Cennet Bahçesi ya da Cennet<br />

eğretilemesi oluşturdukları için.<br />

lç mekanlar simgesel olarak, Cennet'le aynı şeyleri sunar: huzur,<br />

çiçekler, meyvalar, dinginlik, yumuşak malzemeler, şekerlemeler, temizlik,<br />

dişilik. Bu sunuş haremde Padişah'ın odalarından biri kadar zorlayıcı<br />

(ve adi) ele olabilir; gecekonduda yere konmuş bir minderin<br />

üstüne asılan, ucuz basına parçasına basılmış desen kadar alçakgönüllü<br />

de.<br />

Ecevlt'in bugün her bir ili yönetmekle sorumlu generallerin insiyatifi<br />

üzerinde denetimini sürdürmeye çalışacağı açık. Siyasi-askeri<br />

tutuklama, suikast düzenleme ve asına geleneği Türkiye'de hilla çok<br />

güçlü. Osmanlı İm paratorluğu'nun gücünü ve yıkılmasını düşünürken<br />

Batı, kapitalizmin, Batı sömürgeciliğinin ilk saldırılarından ve paranın<br />

bütün öbür güçlere ağır basmasından Türkiye'yi bu imparatorluğun korumuş<br />

olduğunu görmezlikten geliyor. Kapital, kendi içinde<br />

acımasızlığın önceki tüm biçimlerini taşıyor, o eski biçimleri geçersiz<br />

kılıyor. Bu geçersiz kılına durumu Batı'ya, dünya çapında yürüttüğü<br />

ikiyüzlülükler için bir dayanak oluşturuyor; bu ikiyüzlülüklerin en sonuncusu<br />

da "insan hakları" konusu.<br />

Bir adam , vapurun parmaklıklarına yaslanmış, köpüren sulara ve<br />

hayaletimsi denizanalarına bakıyor. On yedi yıllık vapur, Fairfield Gemicilik<br />

ve Mühendislik Şirketi tarafından Glasgow'da Gavon'da<br />

yapılmış. Beş yıl öncesine kadar bu adam Bolu'ya pek de uzak olmayan<br />

bir köyde ayakkabıcılık yapıyordu. Bir çift ayakkabıyı iki günde<br />

bitiriyordu. Sonra köye fabrikada yapılan ayakkabılar gelmeye ve onun<br />

yaptıklarından daha ucuza satılmaya başladı. Fabrikada yapılmış daha<br />

189

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!