Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
O ANA ADANMIŞ<br />
McCullin'in en tipik fotoğrafları ani ıstırap anlarını -bir dehşeti,<br />
bir yaralanmayı, bir ölümü ya da acıyla haykırışı- kaydeder. Aslında<br />
bu anlar normal zamanla tam bir süreksizlik içindedirler. Cephede<br />
geçen "zaman"ı diğer bütün zaman deneyimlerinden farklı kılan, bu tür<br />
anların muhtemel olduğunun bilinmesi ve bunların beklenmesidir.<br />
Fotoğraf makinesinin bir ıstırap anını yalıtlayışı, bu anın deneyiminin<br />
kendi kendisini yalıtlayışından daha şiddetli değildir. Hem silah hem<br />
fotoğraf makinesi için kullanılan tetik * sözcüğü, salt mekanik olanla<br />
sınırlı kalmayan bir ilişkiyi yansıtır. Fotoğraf makinesi tarafından yakalanan<br />
imge çifte şiddet taşır ve her iki şiddet de aynı kontrastı<br />
güçlendirir: fotoğrafı çekilen an ile bütün diğer anlar arasındaki kontrast.<br />
Fotoğraflanan andan çıkıp tekrar kendi hayatlarımıza döndüğümüzde<br />
kontrastın farkına varmayız; süreksizliğin kendi sorumluluğumuz<br />
olduğunu varsayarız. Gerçek şudur ki fotoğraflanan ana<br />
gösterilec;ek herhangi bir tepki ister istemez yetersizlik duygusu<br />
içerecektir. Orada, fotoğraflanan durumun içinde bulunanlar, ölenin elini<br />
tutanlar ya da bir yaralıya yardım edenler, söz konusu anı bizim<br />
gördüğümüz gibi görmezler ve tepkileri de her şeyiyle farklı bir<br />
türdedir. Böyle bir anı dalıp giderek seyreden kimsenin, bundan<br />
güçlenerek çıkması mümkün değildir. Hem tehlikeli hem etkin bir<br />
"tefekküre" sahip olan McCullin bir fotoğrafın altına şu buruk<br />
cümleyi yazıyor: "Makineyi yalnızca bir diş fırçası kullanır gibi kullanıyorum.<br />
O, işini yapıyor."<br />
Savaş fotoğraflarının içerdiği muhtemel çelişkiler şimdi açık<br />
bir hale geliyor. Genellikle savaş fotoğraflarının amacının kaygı u<br />
yandınnak olduğu varsayılmıştır. En uç örnekler -McCullin'in çoğu<br />
çalışmalarında olduğu gibi- maksimum kaygıyı koparmak için,<br />
ıstırap anlarını sergilerler. Bu tür anlar, fotoğraflansın ya da<br />
fotoğraflanmasın, diğer bütün anlarla süreksizlik içindeJirler. Kendi<br />
başlarına varolurlar. Ancak, fotoğraf tarafından tutuklanan okur, bu<br />
süreksizliği, kendi kişisel ahlaki yetersizliği olarak duyma eğilimi<br />
* Türkçe'de "deklanşör" kullanıyoruz. lngilizce'deyse hem fotoğraf makinesinde<br />
hem silahta tetik anlamına gelen trigger kullanılıyor. (ç.n.)<br />
72
Change language