14.02.2018 Views

01. John Berger - O Ana Adanmış

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

FRANCIS !3ACON VE \VALT DISNEY<br />

Bacon'ın anlamsızlık görüşünün, varoluşçulukla ya da Samucl<br />

BeckeLt gibi bir sanatçının yapILlarıyla hiçbir ortak yanı yoktur. Becken<br />

umarsızlığa sorgulamanın bir sonucu olarak , uzlaşımsal yanıtların<br />

dilini çözmeye çalışmanın bir sonucu olarak yaklaşır. Bacon hiçbir<br />

şeyi sorgulamaz, hiçbir şeyi çözmez. En kötünün olmuş olduğunu kabul<br />

eder.<br />

İnsanlık durumuna ilişkin görüşü çerçevesinde bir seçeneğinin bulunmaması,<br />

yaşamı boyunca verdiği yapıtlarda herhangi bir Lematik<br />

gelişmenin olmayışıyla kendini gösterir. 30 yıl boyunca gösterdiği<br />

gelişme, en kötüyü daha keskin bir biçimde odaklama yolunda tekn ik<br />

bir gel işmedir. Bunu başarır, ama aynı zamanda ufak tefek<br />

değişikliklerle süren yineleme en kötüyü daha az inanılır kılar. Onun<br />

paradoksu budur. Odadan odaya dolaştıkça, açıkça görürsünüz ki en<br />

kötüyle birlikte yaşayabilirsiniz, onu tekrar tekrar resmedebilirsiniz,<br />

onu giderek daha zarif bir sanat biçimine dönüştürebilirsiniz, kadifeli,<br />

yaldızlı çerçevelerin içine yerleştirebilirsiniz, insanlar bunları satın alıp<br />

yemek yedikleri odaların duvarlarına asarlar. Yavaş yavaş Bacon size<br />

şarlatan gibi görünmeye başlar. Oysa değildir. Kendi lut.krısuna olan<br />

sadakati, sanallnın paradoksundan, kendi amaçladığı doğruyu değilse<br />

de, tutarlı bir doğru çıkarmasını sağlar.<br />

Bacon'ın sanalı, sonuçta konformisuir. Bacon, Goya'yla ya da Eisenstein'ın<br />

ilk dönemleriyle değil, Walt Disney'le karşılaştırılmalıdır.<br />

Bacon da, Disney de toplumlarımızın yabancılaşmış davranışları<br />

üzerine önermelerde bulunmuşlardır; her ikisi de, değişik açılardan,<br />

seyirciyi olanı kabul etmeye ikna ederler. Disney, yabancılaşmış davranışları,<br />

komik ve duygusal göstererek bunların kabul edilmesini<br />

sağlar. Bacon'sa böyle davranışları, en kötünün zaten olmuş olduğu<br />

şeklinde yorumlar; böylece reddin de, umudun da anlamsız olduğunu<br />

önerir. Yapıtlarındaki şaşırucı biçimsel benzerlikler -ellerin kolların<br />

çarpıtılması, gövdelerin genel biçimleri, figürlerin zeminle ve birbirleriyle<br />

olan ilişkisi, terzi elinden çıkmış elbiselerin kullanılması, ellerin<br />

hareketleri, kullanılan renk skalası- her iki sanatçının da aynı kriz<br />

karşısında aynı tulumu benimsemelerinin sonucudur.<br />

Disney'in dünyası aynı zamanda içi boş bir şiddetle yüklüdür. Nihai<br />

felaket hiçbir zaman gerçekleşmez. Disney'in yaratıklarının hem<br />

41

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!