You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
"CHE" GUEVARA<br />
!er, yırtık pırtık bir panıalon vardır: Ölümün, yerle yeksan edilmiş bir<br />
şehir gibi genel, kişiliksiz ve bozulmuş kıldığı bir bedenin küçük,<br />
özel ayrıntıları.<br />
Guevara, düşmanlarıyla çevrilmiş olarak öldü. Sağken ona<br />
yapılanlar, belki de öldükten sonra yapılanlarla tutarlıydı. Son anlarında,<br />
önceki kararlarından başka bir şey yoktu kendisine destek olacak.<br />
Böylece çevrim tamamlandı. O anda ya da o sonsuzlukta neler<br />
yaşadığını bildiğimizi iddia etmek küstahlığın en bağışlanmazı olur.<br />
Cansız bedeni, fotoğrafta gördüğümüz şekliyle, elimizdeki tek bilgi.<br />
Ama, çevrim tamamlandığında olup bitenlerin mantığını çıkarımlama<br />
hakkımız doğar. Gerçek artık ters yönde akmaya başlar. Onun önceden<br />
gördüğü ölümü, dünyanın katlanılmaz koşullarını değiştirme zorunluluğunun<br />
ölçüsü değil artık. Şimdi Guevara gerçekten öldüğünün<br />
farkında olduğundan, yaşamında haklılığının ölçüsünü buluyor ve<br />
onun-deneyimi-olarak-dünya kendisine artık katlanılır geliyor.<br />
Bu en son mantığı görebilmek, bir insanın ya da bir halkın ezici<br />
haksızlıklara karşı savaşabilmesini sağlayan şeyin bir parçası. Silahın<br />
gücüne vurulduğunda ahlak etkeninin, bire üç ağırlık taşımasında yatan<br />
sımn da bir parçası.<br />
Fotoğraf bir an'ı gösteriyor: Guevara'nın yapay olarak korunan cesedinin,<br />
salt bir gösteri nesnesine dönüştüğü an'ı. Başlangıçta yarattığı<br />
dehşet buradan kaynaklanıyor. Ama neyi göstermesi amaçlanıyor bu<br />
fotoğrafın? Böylesi bir dehşeti mi? Hayır. Amaçlanan, dehşet anında<br />
Guevara'nın kimliğini ve devrimin sözde saçmalığını sergilemek. Ama<br />
işte bu amaç gereği, o an aşılıyor. Guevara'nın hayatı ve devrim fikri<br />
ya da gerçeği, o an'dan önce gelen ve şu anda devam eden süreçleri akla<br />
getiriyor hemen. Varsayımsal açıdan, bu fotoğrafın çekilmesini<br />
düzenleyen ve onaylayanların amaçlarının gerçekleşebilmesinin tek<br />
yolu tüm dünyayı, o andaki durumuyla yapay olarak korumak olabilirdi:<br />
yani yaşamı durdurmak. Guevara'nın oluşturduğu canlı örneğin<br />
içeriği ancak böylelikle inkar edilebilirdi. Bu durumdaysa fotoğraf ya<br />
onu seyredenlerin olup bitenlerle en ufak bir ilişkisi olmadığı için<br />
hiçbir anlam taşımıyor ya da taşıdığı anlam, gösterilişini inkar ediyor<br />
veya nitelendiriyor.<br />
Ben bu fotoğrafı iki tabloyla karşılaştırdım, çünkü fotoğrafın i-<br />
139