14.02.2018 Views

01. John Berger - O Ana Adanmış

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Fotoğrafın Kullanımları<br />

Susan Sontag'a<br />

S usan Sontag'ın On Photography (Fotoğraf Üzerine) adlı kitabıyla<br />

ilgili bazı düşüncelerimi yazmak isLiyorum. Vereceğim alıntıların hepsi<br />

onun metninden. Düşüncelerin bazıları bana ait; ama hepsi Sontag'ın<br />

kitabını okuma deneyimi sırasında doğan düşünceler.<br />

Fotoğraf makinesi 1839'da Fox Talbot tarafından icat edildi.<br />

Seçkinlerin kullanacağı bir araç olarak icat edilmesinden 30 yıl gibi<br />

kısa bir süre sonra fotoğraf polis dosya kayıtları, savaş muhabirliği,<br />

askeri istihbarat, pornografi, ansiklopedi belgeleri, aile albümleri, kartpostallar,<br />

antropolojik kayıtlar (çoğu zaman Birleşik Amerika'da<br />

Kızılderililer konusunda olduğu gibi, soykırımla birlikte), duygusal<br />

ahlak dersleri verme, merak giderme adına her yere sızma yolu<br />

(yanlış bir adlandırmayla buna "gizli kamera"* denir) olarak; estetik etkiler<br />

yaratmak, haber röportajcılığı ve vesikalık fotoğraf için kullanılmayı<br />

başlandı. Halkın kullanması için yapılan ilk ucuz fotoğraf<br />

makinesi, pazara kısa bir süre sonra, 1888'de sürüldü. Fotoğrafın kullanım<br />

olanaklarının böylesine hızlı bir biçimde uygulamaya geçilmesi,<br />

elbette fotoğrafın sanayi kapitalizmine çok derinden ve canalıcı bir<br />

biçimde uygulanabileceğinin göstergesidir. Fotoğraf makinesinin icat<br />

edildiği yıl, Marx rüştünü ispat etmişti.<br />

Bununla birlikte fotoğrafın, görünümlere gönderme yapmada en<br />

baskın ve en "doğal" yol olması ancak 20. yüzyılda ve iki dünya sa-<br />

* "gizli kamera": İngilizce'de candid camera .. Yazarın bu adlandırmayı<br />

yanlış diye nitelendirmesinin nedeni candid sözcüğünün içten, dürüst,<br />

kusurları gizlemeyen vb. anlamlarına gelmesidir. (ç.n.)<br />

74

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!