Przerażony kameleon - eseje o przyszłości zarządzania - E-mentor

1953 – Rozszyfrowanie cząsteczki kwasu deoksyrybonukleinowego (w skrócie DNA). Cząsteczki
kwasu są chemicznym nośnikiem informacji genetycznej.
1973 – Narodziny inżynierii genetycznej, opatentowanie technik pozwalających na wycinanie
i przekładanie genów.
1983 – Kary Mullis opracowuje tzw. łańcuchową reakcję polimerazy (PCR) pozwalającą uzyskać
dowolnie dużą ilość DNA z maleńkiej próbki zawartej np. w ślinie czy nasieniu.
1990 – startuje Human Genome Project (BGP), którego celem jest odczytanie wszystkich
genów człowieka. W początkowej fazie projektu koszt programu ocenia się na 3 mln
dolarów, czas trwania 15 lat.
1995 – rozpoczyna się nowa nauka – genomika, czyli wiedza o pełnych genomach.
1996 – zakończenie prac nad poznaniem budowy wszystkich genów drożdży.
1999 – ustalenie zawartości pierwszego ludzkiego chromosomu.
2000 – poznanie od A do Z budowy DNA muszki owocówki i pierwszej rośliny.
Jak widać ostatnie lata to wielkie i bardzo szybkie osiągnięcia w dziedzinie genetyki. Było to
po części związane z rosnącym zainteresowaniem biznesu tą dziedziną nauki. 11 lutego 2001
roku dwa wielkie zespoły badawcze – jeden z Human Genome Project, a drugi firmy Calera
Genomics ogłosiły, iż został odczytany pełen genom człowieka 3 .
Do czego może zostać wykorzystana pełna sekwencja ludzkiego DNA? Dzisiaj nawet najwięksi
wizjonerzy podkreślają, że prawdziwe konsekwencje będziemy mogli sobie wyobrazić
i poznać dopiero w przyszłości. Dzisiaj pełna sekwencja ludzkiego DNA pozwala na spojrzenie
„z góry” na całość ludzkich genów. Mając wszystkie geny, możliwe będzie dotarcie do miejsc
narażonych na choroby. Będzie więc można w porę przewidzieć, jakie schorzenia nam grożą.
Medycyna ma nadzieję, że uda się podmieniać chore geny na zdrowe i w ten sposób leczyć
ludzi. Ocenia się, że za około 10 lat sekwencjonownie stanie się na tyle tanie, że każdy z nas
będzie nosić w portfelu specjalną kartę magnetyczną, na której będzie zapisywana jego własna
sekwencja. Znajdą się tu bezcenne informacje o naszym zdrowiu.
Biolodzy obecnie twierdzą, że na dobre rozpoczęła się era postgenowa, czyli śledzenie
przebiegu ewolucji genów i poznawanie reguł nim rządzących. Rozpoczyna się era genetyki
globalnej – wszystkie geny są przecież powiązane nićmi wzajemnych zależności, a człowiek
jest przejawem aktywności kilkudziesięciu tysięcy genów.
Klonowanie terapeutyczne (czyli z myślą o hodowli organów) wróży duże zyski. Brytyjskie
Biuro Patentowe przyznało patenty na klonowanie embrionów, w tym człowieka, a także na
uzyskane w ten sposób embriony. Prawo własności otrzymał szkocki instytut, który kilka lat
temu sklonował owcę Dolly. Jak na razie ustalono, że embrion może być własnością na stadium
blastocysty (140 komórek).
Model skutecznej organizacji
Genetic Management
W 1982 roku ukazała się książka W poszukiwaniu doskonałości próbująca odpowiedzieć na pytanie:
jakie cechy wspólne mają najlepsze przedsiębiorstwa. Przebadano kilkadziesiąt najlepszych
przedsiębiorstw amerykańskich, starając się znaleźć cechy, dzięki którym osiągają „sukces” 4 .
3 Odczytanie pełnego genomu danego organizmu sprowadza się do ustalenia litera po literze jego pełnej instrukcji
genetycznej. Instrukcja taka znajduje się w niemal każdej komórce ślimaka, pomidora, myszy czy człowieka (słowo
„niemal” bierze się stąd, że np. ludzkie czerwone ciałka krwi są owej instrukcji pozbawione). Znamienne jest to, że
obie ekipy doszły do zbliżonych wyników, posługując się innymi metodami.
4 Badania i powstanie książki nadzorowała oraz konsultowała firma McKinsey.
121