Przerażony kameleon - eseje o przyszłości zarządzania - E-mentor

122
Marek Kawiorski, Marek Pietrzak, Marek Tomanek, Maciej Tomczak, Karina Sadowska
Badania wykazały, że najlepsze przedsiębiorstwa kładą duży nacisk na „zdrowe podstawy”.
Z badań wynika, że cechy charakteryzujące najbardziej nowoczesne firmy, których sukces
przełożył się na wyniki finansowe są następujące:
• Nacisk na działanie – „zrób to, napraw to, spróbuj tego”, w firmach ludzie zachęcani
są do tego, aby byli aktywni i podejmowali ciągłe próby z nowymi produktami
i pomysłami. Nakłaniani są do kontaktów z klientem i eksperymentowania.
• Kontakt z klientem – ludzie nauczeni są podporządkowywać swoje działanie klientowi.
Każdy pracownik wie, że najważniejszy jest klient. Firmy te starają się słuchać
klienta i dostarczać mu to, co najlepiej jest w stanie spełnić jego potrzeby.
• Autonomia i przedsiębiorczość – w nowoczesnych przedsiębiorstwach kładzie
się nacisk na liderów i innowacyjne rozwiązania. Praca nie polega na ciągłym
kontrolowaniu czy pracownicy wykonują swoje obowiązki, ale na zachęcaniu ich
do podejmowania odpowiedzialności i kreatywnego rozwiązywania problemów.
• Produktywność poprzez ludzi – to pracownicy na najniższych szczeblach organizacji
muszą rozumieć, że powodzenie biznesu zależy przede wszystkim od nich,
a ich praca przekłada się na sukces całej organizacji. Dlatego najlepsze przedsiębiorstwa
szanują jednostkę i indywidualność.
• Wartości w organizacji i bezpośrednie doświadczenie – mimo zmian w organizacjach
niektóre wartości pozostają stałe. To samo dotyczy pewnych zwyczajów.
• Koncentracja na działalności podstawowej – przedsiębiorstwo nigdy nie powinno
zapominać co jest jego podstawową działalnością. Powinno zajmować się tym, na
czym się zna.
• Prosta forma i oszczędna struktura – struktura najlepszych firm jest prosta, a liczba
zarządzających stosunkowo mała.
• Równoczesny nadzór i swoboda w organizacji – połączenie ścisłego nadzoru
w niektórych rejonach oraz delegacja uprawnień w innych. Decentralizacja i centralizacja
w odpowiednich proporcjach.
Książka opisująca ww. „reguły” stała się bestsellerem. W latach 80. i początku 90. XX wieku
wierzono, że firmy mogą osiągać sukcesy, kierując się pewnymi regułami. Jednak już druga połowa
lat 90. udowodniła, że przekonania takie są błędne. Wystarczy popatrzeć na ranking „Fortune
500”. W ciągu zaledwie kilku lat niektóre z przedsiębiorstw podawanych za wzory całkowicie
wypadły z rankingu. Pojawiły się nowe, które zdobyły swoją przewagę konkurencyjną, bazując
na innych zasadach. Coraz większa złożoność i turbulencja otoczenia biznesowego powoduje, że
dużo koncepcji zarządzania upada. Pojawiają się nowe. Przedsiębiorstwa zadają sobie pytania:
co zapewni im przetrwanie na rynku i jak zdobyć przewagę konkurencyjną? W świetle osiągnięć
dzisiejszej technologii, biotechnologii oraz badań w dziedzinie genetyki wydaje się, że jest to
właśnie droga, jaką będzie podążać zarządzanie w najbliższej przyszłości. Przedsiębiorstwa,
które pierwsze sięgną po takie rozwiązania, będą miały możliwość zdobycia przewagi nad
konkurencją. Przewaga taka oznacza wymierne korzyści finansowe. Należy również postawić
sobie pytanie: nie czy, lecz jak szybko dojdzie do użycia rozwiązań genetycznych, biotechnologicznych
w przedsiębiorstwach? Skuteczność działania w ten sposób wspomaganej firmy będzie
nieporównywalnie większa od nawet najlepiej zarządzanych tradycyjnych przedsiębiorstw.
Opisane w dalszej części pracy widoczne trendy w technice i technologiach wpływające
na zarządzanie doprowadzą do przemodelowania struktur organizacyjnych przedsiębiorstwa.
Obecnie uważa się, że jedną z najbardziej efektywnych są struktury macierzowe. Jednak najnowsze
trendy organizacyjne wyraźnie przesuwają się w kierunku struktur wirtualnych. Struktury te