Przerażony kameleon - eseje o przyszłości zarządzania - E-mentor

134
Tomasz Kruk
się również – nawet w Polsce – co to produkt narodowy brutto, po co jest bank centralny.
Chyba pierwszym ekonomistą, który był znany również poza środowiskiem przemysłowym
był Adam Smith. Później jeszcze bardziej znany był Karol Marks i wielu innych. W XX wieku
najbardziej znani byli adwokatami wolnego rynku bądź socjalizmu.
Dla ekonomistów ufundowano dodatkową Nagrodę Nobla. Ale to nie tylko przeszłość.
Rok 2002 rozpoczął się dla polityków od dyskusji nad bankructwem Argentyny. Na początku
stycznia w „New York Times” ukazał się artykuł „Państwo jako przedmiot postępowania upadłościowego?”
(A Country in Chapter 11?) 7 . Autor przybliżał toczącą się dyskusję polityków
i ekonomistów nad możliwością zastosowania w stosunku do państw niepłacących długów
procedury zbliżonej do tej stosowanej w każdym państwie w stosunku do bankrutujących
przedsiębiorstw. Takie sugestie wysunął ostatnio Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Wcześniej
wpadł na ten pomysł Jeffrey D. Sachs.
Po wydarzeniach z 11 września 2001 roku w prasie amerykańskiej pojawiło się wiele
artykułów podnoszących sprawę bezpieczeństwa i obronności. Większość autorów szukało
lepszych rozwiązań poprzez stosowanie w wojsku, w policji, w administracji państwowej
rozwiązań sprawdzonych w biznesie. Jeden z dziennikarzy napisał: „Aby wygrać wojnę z terroryzmem,
musimy myśleć jak gang uliczny, poruszać się jak zespół piłkarski, porozumiewać
jak Wal-Mart” 8 .
Teoretycznie można się więc spodziewać, że sukcesywnie, również polska kadra menedżerska
będzie coraz bardziej „wychylać głowy” spoza swojego miejsca pracy i rozglądać się
dookoła. Zacznie zwiększać się członkostwo w organizacjach zawodowych i charytatywnych.
Coraz więcej pieniędzy będzie trafiało do najlepszych teatrów, prywatne dotacje zasilą kasy
bibliotek i muzeów. W miastach zaczną – jak przed wojną w Warszawie, Lwowie, Krakowie,
Poznaniu – powstawać perły architektury – piękne kamienice, obiekty użyteczności publicznej
fundowane przez zamożnych obywateli. Można sobie też wyobrazić, że ludzie sukcesu zawodowego
i finansowego (to chyba jedyny zawód gdzie sukces zawodowy w pełni przekłada
się na sukces finansowy) zaczną skutecznie doradzać władzom municypalnym.
Warto przeczytać wspomnienia Andrzeja Wierzbickiego 9 , jednego z najwybitniejszych
mężów stanu II Rzeczpospolitej, prezesa zarządu Centralnego Związku Polskiego Przemysłu,
Górnictwa, Handlu i Finansów zwanego „Lewiatanem” i jednego z najbogatszych Polaków
tamtych czasów. Polscy przemysłowcy praktycznie opłacili wielomiesięczny pobyt polskiej
delegacji Komitetu Narodowego Polskiego na rozmowach pokojowych w Paryżu w 1918
roku. W 1920 roku nie uciekali z Warszawy, tak samo w 1939 roku.
Widać już pierwsze oznaki pracy społecznej wybitnych przedstawicieli biznesu. Wciąż
jest jednak mało. Wciąż wiele inicjatyw okazuje się po jakimś czasie jedynie kolejną próbą
wykorzystania otoczenia dla swoich interesów.
Jednak na świecie istnieje wiele przykładów udanych prób włączenia się ludzi biznesu
w działalność społeczną. Bill Gates przeznacza miliardy na rzecz mieszkańców Afryki. George
Soros funduje uniwersytet w Budapeszcie. Burmistrzem Nowego Jorku zostaje sławny
Michael R. Bloomberg. Najbardziej wpływowi biznesmeni Stanów Zjednoczonych zajmują
7 D. Altman, A Country in Chapter 11?, „The New York Times”, January 6, 2002.
8 To win the war against terrorism, we have to think like a street gang, swarm like a soccer team, and communicate like
Wal-Mart; por. T.A. Stewart, America’s Secret Weapon, „Business 2.0”, December 2001.
9 A. Wierzbicki, Żywy Lewiatan – wspomnienia, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 2001.