Przerażony kameleon - eseje o przyszłości zarządzania - E-mentor

88
Maciej Górski, Bartosz Jura, Tomasz Najda, Anna Napierała
Zachowaj różnorodność
Jedną z podstawowych zasad ewolucji naturalnej jest różnorodność żywych organizmów gwarantowana
zmiennością genetyczną i samorzutnym powstawaniem mutacji. Wydaje się, że analogicznie
organizacje powinny budować potencjał genetyczny w swoim portfelu innowacyjnych
pomysłów oraz konkurencyjnych produktów, informacji o rynku, wiedzy o swoich klientach
i nowych inicjatyw gospodarczych gwarantujących różnorodne kierunki rozwoju firmy.
Aby to osiągnąć, trzeba uruchomić inicjatywę zasobów wewnętrznych firmy, zablokowanych
klasycznymi hierarchicznymi strukturami i silosami kompetencji. Należy promować inwencję
każdej jednostki, wspomagać inicjatywę kadry niższego szczebla, uruchamiać kreatywność
pracowników stykających się bezpośrednio z klientami, nagradzać wdrażane projekty, tak jak
firma 3M, która znana jest z zachęcania pracowników do poświęcania 15% czasu na wymyślanie
i testowanie nowych pomysłów.
Cenne idee mogą pochodzić z zewnątrz organizacji. Klienci i dostawcy, konkurenci i instytucje
naukowe, wreszcie nowi gracze czy firmy technologiczne mogą stworzyć sieć wiedzy
niezbędną do odkrywania i tworzenia nowych produktów. Takie wsparcie intelektualne jest
wskazane przy tworzeniu nowej wartości dla udziałowców.
Warto zauważyć, że zarówno obecny, gwałtowny rozwój technologii i Internetu, jak i duża
fluktuacja mało lojalnych pracowników stymuluje proces penetracji wewnętrznej sieci wiedzy
na zewnątrz. Zjawiska te usprawniają przepływ informacji dzięki nieformalnym liniom komunikacyjnym
i wymianie doświadczeń różnych kultur organizacyjnych.
Obserwuj selekcję i dobór naturalny
W biologicznej teorii ewolucji dobór naturalny jest czynnikiem weryfikującym skuteczność
mutacji. W warunkach biznesowych podobną rolę spełnia wolna konkurencja. Konkurencja
występująca na rynku zewnętrznym, konkurencja naszych dostawców, współzawodnictwo
o klientów oraz konkurencja wewnętrzna, czyli zabieganie o zadowolenie wewnętrznych
klientów, konkurencja z dostawcami zewnętrznymi mogącymi przejąć naszą funkcję w modny
outsourcing.
W konserwatywnych organizacjach kryteria konkurencyjności, oceny efektywności działań
czy wartości nowych inicjatyw są w najlepszym wypadku mało zrozumiałe, a w najgorszym
– mają za zadanie chronić stan aktualny i powstrzymywać gwałtowne zmiany. Nowoczesne
i elastyczne firmy, czyli te wykorzystujące różnorodność wewnętrznego i zewnętrznego potencjału
intelektualnego, muszą dokonywać otwartej i obiektywnej selekcji pomiędzy obiecującymi
inicjatywami, ciekawymi pomysłami i nowymi przedsięwzięciami. Tylko w ten sposób podtrzymywana
„zdrowa”, niemalże nakazowa konkurencja obraca strach przed zmianą w nowoczesną
kulturę firmy, zagrożenie dnia dzisiejszego w szansę jutra.
Zachowaj żywotność
Nowe przedsięwzięcia, jak młode organizmy biologiczne, są słabe i podatne na wpływy zewnętrzne.
Wymagają opieki, wsparcia i powierzchni życiowej. Tak jak dla zwierzęcia jest potrzebny
określony ekosystem, w którym może ono znaleźć swoje miejsce w łańcuchu pokarmowym,
tak organizacje nowej ekonomii potrzebują niszy rynkowej.
Dlatego menedżment musi dbać, aby odpowiednik biologicznej reprodukcji umożliwiał nie
tylko powstawanie, ale przede wszystkim ekspansję nowych organizmów. Zatem kierownictwo