30.01.2013 Views

Przerażony kameleon - eseje o przyszłości zarządzania - E-mentor

Przerażony kameleon - eseje o przyszłości zarządzania - E-mentor

Przerażony kameleon - eseje o przyszłości zarządzania - E-mentor

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Trochę historii<br />

Rysunek 1. Rozwój koncepcji <strong>zarządzania</strong> przedsiębiorstwa w związku z rozwojem otoczenia<br />

Lata: 1930–1970<br />

Otoczenie: przeszkadzająco-oddziałujące<br />

Orientacja: rynkowa<br />

Zarządzanie: marketingowe<br />

Malejąca autonomia przedsiębiorstwa<br />

coraz silniej ograniczana przez różnicujące<br />

się rynki w kraju i na świecie<br />

Kierownik: generalista<br />

Lata: 1880–1930<br />

Otoczenie: spokojne,<br />

zestrukturalizowane<br />

Orientacja: produkcyjna<br />

Zarządzanie: funkcjonalne<br />

Duża autonomia przedsiębiorstwa<br />

ograniczona głównie przez konkurencję<br />

cenową<br />

Kierownik: specjalista<br />

Lata: 1970–?<br />

Otoczenie: burzliwe pole<br />

Orientacja: globalna<br />

Zarządzanie: strategiczne<br />

Ograniczona autonomia przedsiębiorstwa<br />

wyznaczona przez globalną konkurencję,<br />

państwo i społeczeństwo<br />

Superboss: generalista–specjalista<br />

Lata: 1820–1880<br />

Otoczenie: spokojne-przypadkowe<br />

Orientacja: przedsiębiorcza<br />

Zarządzanie: przez doświadczenie<br />

i intuicję kierowniczą. Bardzo duża<br />

autonomia przedsiębiorstwa, które uważa<br />

się za główny instrument postępu<br />

Przedsiębiorca: właściciel<br />

Źródło: B. Wiernek, Menedżer bez granic, „Personel“ luty 1999, nr 2 (59).<br />

Organizacja <strong>przyszłości</strong> – ludzie i wiedza<br />

Dokonując rozważań na temat organizacji <strong>przyszłości</strong>, nie można pominąć – choćby tytułem<br />

wstępu – krótkiej historii rozwoju organizacji jako takiej. Organizacja bowiem, stanowiąc część<br />

otaczającego nas świata, który ustawicznie się zmienia, również nie stoi w miejscu. Główną<br />

tego przyczyną jest fakt, iż organizację tworzą ludzie współpracujący ze sobą w określonym<br />

celu ludzie. A jak wiadomo społeczność ludzka ciągle się rozwija – począwszy od człowieka<br />

pierwotnego poprzez wynalazców elektryczności, telegrafu, silnika spalinowego i kolei, po człowieka<br />

współczesnego, otoczonego elektroniką i nowoczesną technologią wciąż zgłębiającego<br />

tajniki wiedzy o świecie. Podobny proces przeobrażeń dotyczy także organizacji.<br />

Około XVIII wieku powstał system zwany „oddawaniem pracy”, który polegał na tym, że<br />

robotnicy posiadali własne urządzenia produkcyjne i sami decydowali o czasie pracy. Przedsiębiorca<br />

był wówczas tylko dostawcą surowca i sprzedawcą gotowego wyrobu na rynku. System<br />

ten z biegiem czasu został zastąpiony praktyką zawierania wewnętrznych kontraktów, co spowodowało<br />

powstanie scentralizowanej siły roboczej w fabrykach. Jednak i ci pracownicy mieli<br />

wpływ na przebieg procesu produkcyjnego, mogli zatrudniać swoich pracowników i nadzorować<br />

pracę w swojej dziedzinie. Te pierwsze organizacje zatrudniające własnych pracowników charakteryzowały<br />

się niewielkimi rozmiarami i relacjami pracowniczymi o krótkotrwałym charakterze.<br />

Z biegiem lat powstawały coraz to większe organizacje o nieco bardziej skomplikowanej strukturze<br />

organizacyjnej. Następny etap ewolucji organizacji, jakim był gwałtowny wzrost tendencji<br />

rozwoju społeczeństwa opartego na pracownikach wielkich przedsiębiorstw, miał miejsce po<br />

47

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!