Euskal Literatura III

ao'ko euskerazko mixio edo belguntza (1918), Doniane elizan,
Aita Florentino Ogara lagun zuela, astelen illuntzetik domeka
goizerarte, ospetsua izan zan. «Zelan gero entzun be! —diosku
A. Zubiaga'k-. Goizian goiztxu, itzartu ta oetatik jagitzerako,
olio gosetiai kortako atiak zabal-zabal edegiten ba'jakoez eta
lurruna darion ore bero-berua or-emen banandu, naiz ta purrapurraka
ekin ez, arein zaratia, olluena! Euren malladitik banaka-banaka
erasteko betarik baga, urduri-urduri, zeiñ lelen elduko,
alkarren leian, ariñeketan, egaiz egiten dabe eta aita baten
emonikua t'erdi iruntsi ta garbitu. Geure izlari aonen entzuleak
bere orobat egin eroien ba. Izan be berbaldigillerik benetarikuena
zan bera» (Aita Zubiaga, Jesus'en Biotzaren Deya, 1928,
124 orr.). Bularrean zeramazkin txingar-aleakin entzuleen biotzak
pizkat sugartzen mutiila zan, bai!
Zorrotza zan pensamentuetan. Irakur : «Egin dagigun beste
gizon guztiak ezilkorrak dirala; zelan ibilliko ete litzakez? Ba
neu bakarrik iikorra izan eta euren jolas, jan-edan eta beste
atsegiñetan eurakin batzanduko banitz, zer esango leuskide?
Zetan zatoz gugaz? Zu etzara gutaikua, tira bakartegira, zurrau
zeure gorputz ori, egin otoitz eta beste, gauza on asko, laster il
bear zara-ta! Alan da guzti be, jaramon baril^, euren antzera
biziko banitz, zorotzat ez nindukie artuko?» (Gogarteak, 127
orr.). Ur-azal gardenak barru garbia erakusten; euskera garbi
apain onek be, egillearen jatortasuna ederki digu ikus-arazten.
IDAZLE.—Itzez ta idatziz, zaiñetako odolaz oretu zitun erriari
azaldu bear zizkion ideia ta oldozkunak; garbi ta argi, bai,
ezertariko mordoillo ta ganora-ezik gabe, biotzetik biotzerako
jardunaren bidez, edonork irakurri-ala ulertzeko era errezean.
Ori irixteko bi gauza bear: erria ezagutu ta onen izkera sakonetik
jakin. Aita Kandido'k orixe erakusten dizu idatzita utzi zituen
liburuetatik. Aren liburu batzuk:
1) Ondo confesau ta comülgauteco iracazkizunac (Duran-