Euskal Literatura III

Euskaidunoi maiz gerta oi zaiguna gertatu zan orduan ere:
norberak barik, eskuikoak amor egin dezaia. Geroak, orraitio,
Arana'ri eman dio errazoia: esan dugunez, Euskaltzaindia sortu
zanean, 1918'an, ia osorik artu zuen onek, ark, Sabino Arana'k,
190ran, ordukoz beintzat Bizkairako nai zuen euskai ortografia,
edo idazkera berezia. Aurretik ere, egia esan, Broussain'ek
berak, esaterako, ber-aldatu dugun idaz-ataletik dakusgunez,
x (sh), tx (tsh) ta olako batzuk izan ezik, dena artu zuen,
begi-itxutan, abandotarrflak asmatu zuen idazkera. Orduko jite
berberak eraginda, gaur —berandu gero! — zer gutxi batzuetan
ari jarrai ibilli gogo ez dutenak ere, zabai ta arrai aitortu bear
lukete aren xede arteza, adimen-argi zorrotza.
Baiona'n il zan Zaldubi 1907-12-10'an. Senpere'n eman
zioten lurra aren gorpuari, arras atsegin izan zitzaion lurrean
noski.
IDAZ-LANAK.—«Kalonje onaren bereizgarria da, izen ere
—diosku P. Lafitte'k-, euskaldun dan zernairi dion maitasuna,
eta, agoa biotzaren ixuritik mintzatzen dan ezkero, orduak
eta orduak igazi zitun bere erria goratzen, bere aita naiz etxea
goratu oi duen aurraren segurantza xaloz». Adema'k, ain zuzen,
bere olde-jariorik ederrenak eta oroitzapenik goxoenak paperean
utzi zizkigun, eta, jakiña!, idatziak dirau —scripta manentesan
oi danez.
Itz neurtuetan idatzi zuen geien bat Zaidubi'k, ondoren
esango dugunez; baiña baita itz lauz ere, euskeraz
ta prantsesez. «Eskualduna» asterokoak Adema'ren lanmordoxka
ederrak ditu. Olerkiak, ordea, ia denak, RBPL
—Revue des Basses-Pyrénées et des Landes- Paube'koan,
Donosti'ko «Euskal Erria» eta RIEV'en, Bilbao'ko «Euskalzale»-n
eta Baiona'ko «Gure Herria»-n argitaratu
zituen. Itz neurtuz beste, aipagarri ditu liburuxka auek:
a) Euskeraz: 1) Eskualdun Pelegrinaren bidaltzailea (Baiona,
1877), 181 orrialde; 2) 1875'an Jubilan urthe sain-