Euskal Literatura III

gabe; ta ezin joan diranak, belaunikaturik otoitzen bat egingo
dute gaxo dagoanaren alde, ta lanean geldituko dira.
Eriaren etxera iristean, giz-emakume batzuek sotoan egongo
dira, guztiak argi bana eskuan dutela, ta ango garbitasun eta
begirapena ere ikusgarrialz dira. Alde batera sagardo-upela, auts
eta armearma sareak kendu berriak; bestera ganbelak, belarrez
beteak; biyen tartean lurra, garbi garbia. Abere guztiak zerbait
jaten, Jaungoikoa etxean dagoan bitartean marruak eta kurrinkak
egin ez ditzaten. Etxeko atean egon oí dan zakurra, aundia
ta ikaragarria, mutil mardul-indartsu batek dauka, lepotik elduta,
okuillu baztarrean, saunlzarik egin ez dezan.
Gora igo ta, oe batean eria, maindira ta buruko zorroak
garbi txukunak dituala. Ondoan mai bat, eliz-mai zapi zuri batez
estalita, bear diran guztiak gañean dauzkala, guztia apain
eta ondo. Zorionez, Jaungoikoari dagokiona ondo ikasia daukate,
ta aldi oietan barrengo sinismen eta asmo onak oso erraz agertzen
dira. Zergatik au miñez daudenean? Osasun garaiean
eliz-gauzak zintzo ta ondo egiten dituztelako; ta urruti bizi badira
ere, Meza, Aitorpen eta Jaun'artzerako alde-alde bizi diranak
bañon obeto moldatzen,diralako. Au, bai, egi ederra!
Orain galdetzen det: Akatsak edo oitura onak? Agur-saiUa
(Errosarioa) basetxetan bañon obeto non? Eta gañerako oitura
onak? Baserritar guztiak abetan irautea Jaungoikoari nai dakiola!
Oitura oiek galtzen badituzte (galtzen baditugu), guztia
galduta dago» (Loretegi berria, 365 orr.).
IRITZIAK.—1922'an^ «Lore usaidun mamitsuak» agertu zanean,
Argia'k, Donosti'ko euskal asterokoak, onela goraldu zuen:
«Ze usai gozo, atseginkor ta asegarria, lore oiek ematen dutena!
Ta ze irakurgai eztitsu, xamur ta mamitsuak I Dakarren euskera
ere egokiagoa ezin izan ditekena da: argi ta garbi idatzia».
Azkue'k itzaurrean : «Izen politagorik, zein? Baina izana
ezta atzera gelditzen. Azala edo estalkia eztakit nolakoa yarriko
dion; mamiña, barrena, ederra du beintzat».