Euskal Literatura III

Lenengo aldiz emon deuskuzu bendeziñoa,
Jaungoiko aundi itzaltsuaren izenean,
irudituaz ostarku eder zu ziñeala,
bere su eta gure erruen bitartean;
lenengo aldiz baita eskiñi bake dontsua,
zorionakaz lurrean bizi gu gaitean,
urte askotan egin daizula beste ainbeste
lotatik zoli goiz guztietan jagitean.
Onelaxe, aundikiro, neurtitz sail ederra abestuaz, poza ta
mesede erreka opa dizkio Kristo'gandik, beretzat eta bere erriarentzat
(Ikus Euskalzale, 1899, 187 orr.).
Arimazai arloari loturik, Karrantza baillaran bi urte egin
zituen aurretik, San Esteban deitu errixkan. Beste urte pare bat
bezela egon zan gero Orozko'ko San Martin eleizan. 1903'tik
aurrera, Zornotza'n bizi izan zan gerraidirarte (1936), emengo
parrokiko eginkizunetan batez ere.
1912'an —esango dugu- alkarte bat sortua izan zan Bizkai'ko
abadeen artean-eta : «Jaungoiko-zale» bazkuna. Kardaberatz
zanaren esana artu zuten ikurrintzat. «Euskerak burua
jasotea, Jainkoak nai du». Bai, Jainkoaren naia da euskaldunai
euskeraz mintzatzea, naiz eleizan naiz errian zer irakurri ematea.
Bazkune onek ba-zuen izen bereko aldizkaria ere: «Jaungoiko-zale»
iilorokoa. Ta bion idazkari Zirilo Arzubiaga izan
zitzaizun. Zornotza'n bere etxetik makiñatxo bat orri ta liburu
argitaratu zitun euskaldunen artean zabaldu zitzaten. Gabirel
Manterola, J. O. Eguzkitza ta J. G. Ibargutxi zituen batez ere
laguntzaille bizkor. «Jaungoiko-Zale»-k aldizkari bezela 1912'tik
1932'rarte iraun zuen, urte onetan «Ekin' izenarekin asteroko
biurtu ta 1936'rarte gisa ortan jarraiturik.
Berak gertatzen zitun gaiñera umetxoen dotriña-sariketak
ere. «Erririk-erri, olako egunak atontzea zan Zirilo'k gogotsuen
egiten eban lana —diosku Amuxalde'k—. Olako ume-jaialdi baten,
umeen artean, dana poz eztitan aurkitu zan Arratiako erri