Euskal Literatura III

BiziTZ-APURRAK.—^Ur zitun bere jaiotetxetik erriko eliza ta
prantziskotar mojatxoen komentua, ta aietako elizkizun eta kanpai-otsak
eraginda edo, goi-deiaren zurrumurrua somatu zuen
bere barnean; d a ere, gerokoaz asko arduratu barik, etxe-lanetan
ziarduen maratz. Gudaritza ere Madrid'en bete zuen; gazterik
geienentzat arriskutsuak izan oi dira urteok, baiña gure
mutilla griña batek jota zebillen orduan ere ta munduak etzion
ezer esaten. Eta egiteko ura bukatu ordukoxe Gazteiz'ko apaizgaien
Pkastetxera joan zitzaigun. Langille bizkor ta ikasle alai
dabil bertan. Ikastaro bitartean, opor-aldietan batez ere, an eta
emen etxeko arazoetan trebe ta azkar agiri da goiz ta arrats.
Gazteiz'ko Pierda jaun gotzaiñal< jaupari egin zuen, 1890-
4-5'an. Bertatik Olarte-Orozko'ko parroku izentatu zuten: Tomas
Aperribai apaiz jauna zuen abade4agun. Zoli zebillen beti
eliz-gauzetan; neska-mutillak maite zituen eta auek bide onetik
erabiltzeko benetan saiatzen zan. Laztan zuen Karmen'go Ama,
ta bere eliztarrai onen eskapularioa ezarteko baimena Erromatik
lortu zuen beretzat. Geroago, Biilaro'ko apaiz-lagun izentatua
izan zan, baiña ez urte askotarako; andik laster, ba, Olarte'n
zeukan apaiz-lagun Tomas Aperribai jaunarekin batera, Karmen'go
Amaren jantzia artu zuen Larra'ko komentuan. 1897-
6-10'ra zan.
Atxiki'k diosku: «Neke, lor ta samintasun galantak igaro ta
eroan bear izan ebazan bere sendikuak zirala-ta, 37 urtedun
karmeldar egin zalako». Santander'en egon zan lenengotan, ango
euskaldun arrantzale ta itxastarrai mixioak euskeraz emanik.
1900'an Larrea'ra bialdu zuen orduan Probintzial eta geroago
Kuba'n Santiago uriko Gongotzai izan zan Balentin Zubizarreta
karmeldarrak. Eta arrezkero guztian, il arte, lekaretxe ontan
bizi izan zan, «48 urte ta erdi gaberdian jagi ta gazte zarren
eredu izanik».
Nik emen ezagutu nuen, baita berarekin bost urte bizi izan
ere. Eta beste gomutagarri askoren artean auxe dut oraindik:
gazteai eralzutsi naia. Ni, nere praiile ikastaroak amaitutakoan,
4«