Euskal Literatura III

2) Aitortu egin bear!, edo Guraso baten estuasunak !
(Ibaizabal, 1902). Komeri polita. Ekintza bakarra du, ta amairu
irudi. J. M. Mokoroa'k: «Damuba garaiz»-en eta «Aitortu egin
bear» izeneko bigarren teatru lanean ikusten da garbi, zer tajuzko
gizona zan, zentzuz, biotzez eta gogo-giroz: burutik beatzetarañoko
kristau-euskaldun jatorra. Gizarteko joan-etorrietan,
ezagutu zuten guztiak ao batez esango lizuteke nik baño obetoago,
gure aitaren ondoan erzala arpegi goibelik iñon-asko
ikusiko: ain zan iztun egokia, esale argi ta atsegiña, goieneko
naiz beeneko maillakoekin noiz-nola jarduteko doai bereziduna»
(Eskutitx batean).
Ederki moldatzen ditu gaiak. Eta «Euskalzale»-n bakarrik,
«Euskal-Erria»-n eta «Ibaizabal»-en argitara zitunak aitatu ez
arren ere, 1898'garren urtean 36 lan ditu berak, eta 1899'garrenean,
beste 30 bai beintzat. Bizi-bearrak nola muskiltzen
ditun sarri gaitasunik bikaiñenak.
KOPLARI.—Itz-neurtuz ere idatzi al zigun? Bai, ta ez gutxi!
Aitaturiko aldizkarietan dauzkazu mordoka. Jario aundiko euskera
du kopletan ere. Sakon eta giarrak dituzu aren oldozkunak,
ideial^; esan nai duena garden esaten dizu, iguiñik gabe ulertzeko
gisan. Gorputz-bizia eman zion ama ederki goresten du,
eta sendikoak eta erritarrak; eta euskal oitura zarrak. Irakur
Oitura zarrak piztu deitzen duenetik iru ahapaldiok:
Euskal-izkuntza maitea,
daukagu zauriz betea,
seme doillorrak nai dutelako
Ama lurpean sartzea.
Ama laztana, Ama biguña,
Ama erru gabekoa !
Zure bularra edandakoak
kendu naiean lepoa.. .