Euskal Literatura III

Euskera ona darabil: bizi ta labur azaltzen ditu or-emengo
joan-etorriak. Garbizale gendun, itxuratan. Aita Zabala'k: «Noizean
bein badaude itz batzk gerran ibillitakó agure zar aiek
iñola ere esango etzituztenak. Adibidez : «karlotarrák», «izkillu»..
. Ez ditugu iñola ere ikutu nai izan» (13 orriaidean).
L. Alitxelena'k au dasa: «Ezta noski gauza bera Pirala baten
liburu larriak irakurtzea eta Aita Apalategi'ren kuadernoetan
barrena sartzea. Eztira emen ikusten ez gerraren gora-beera
andiak, ezta arkitzen ere egintari ta buruzagien asmo eta usteen
berririk. Bada ordea besterik, Pirala'k eztakarrenik: egun
emen eta biar an, nola eta zertarako eztakiela geienetan, dabillen
edo darabilten soldaduaren nekeak, naigabeak, usteak, pozak
eta damuak... Norbaitek novelaren bat egin nai baldin balu
garai ortaz obeko du «Auspoa»-koei eskerrak eskuetara dizkiguten
joskurarik gabeko oar oek irakurri bestelako liburu lodi asko
baiño. Eta historia egin nai duenari ere, barrengo eta zifiezko
historia baldin bada, eztio kalterik egingo oriek astiro ikustatzeak
(Egan, 1961, 1-3, 144 orr.).
(Ikus Auspoa, 3'garren alea, 1961, ii orr.; L. Mitxelena, Egan,
1961,1-3,144 orr.; J. San Martin, Escritores Euskéricos, 1968, 28 orr.;
Auñamendi, Literatura, III, 291 orr.).
30.-EMETERIO ARRESE TA BAUDUER (1869-1954)
A. Ibiñagabeitia'k onelan: «Nork ez du gure artean Arrese
ezagutzen? Antxiñatik aren olerkiak atsegin-eztitan irakurtzen.
Gazterik olerkari apaiñak darion argi-xotillak beretu gindun,
eta nere biotzak zirrara osasungarrienak nabari oi zituen aren
neurticz ozenak darion poesi goitarra urrupatzean» {Euzko-Gogoa,
1949, Uztaila-dagonila, 27 orr.).
Tolosa'k len eta orain asko esan nai du gipuzkoar bizitzan
—kapitala izan zitzaizun garai baten- eta euskai literaturan.
Bertakoak dazauguz ainbat gizakume jator: XV'garren, esate-
244