SANCTAE SEDIS - Libr@rsi

5i6 Ex S. Congregatione Conciliigulariter denegare assistentiam parochi.Id cautum fuit a Pio VIII in litterisad Arch. Colon. 26 xVIart. i83o et a Gregorio XVI in Encicl. temoiugiter 27 Maii1832, in qua ait « At vero si nonnunquam contigeritut catholicus aliquis vir mulierve recedere nolit a perverso suoconsilio ineundi mixtas nuptias, non petita seu non impetrata Ecclesiaedispensatione, vel debitis cautionibus, seu earum aliqua praetermissa,tunc sacri pastoris officium erit abstinere, non solum a matrimonioipsa sua praesentia honestando, sed etiam a praemittendis eidem pro--clamationibus atque a dimissorialibus litteris concedendis ».10. Quoniam tamen haec disciplina durior visa est aliquibus in lociset plurimorum causa maiorum, praesertim iis in regionibus ubi catholicapars civilibus legibus detinebatur ne solitas et necessarias cautionesdaret (quemadmodum impedimento erat decretum Iosephi II) perPontifices pro loco et tempore temperata est. Quapropter Pius VIII incitatis litteris ad tumultum evitandum contra Ecclesiae intoilerantiam,et Gregorius XVI ut impediret catholicos menestellum protestanticumadire, permittunt ut coniugium « illud quamtumvis vetitum et illicitum,coram catholico parocho potiusquam coram ministro acatholico, adquem partes confugerent, contrahatur ; idem catholicus porochus aliusvesacerdos eius vices gerens, matrimonio ipsi materiali tantum praesentia,nullo adhibito ecclesiastico ritu intersit, perinde ac si partes unice agatmeri testis, ut aiunt, qualificati seu autorizabilis ; ita scilicet ut, utriusqueconiugis audito consensu, deinde pro suo officio actum valide gestumin matrimoniorum librum valeat referre ». Greg. XVI Memores3o Apr. 1841.11. Ut patet igitur assistentia parochorum passiva non erat generatimpraescripta in matrimoniis mixtis celebrandis sed tantum in casuexceptionali huiusmodi matrimoniorum, quae celebrabantur sine legitimadispensatione et quibus parochi assistere debebant ad mala graviora evitanda.Si autem huius praecepti vim et rationem intimius pensamus,suasum nobis fiet passivam assistentiam non ideo praeceptam fuisse, utin animis catholicorumimprimeretur Ecclesiae detestatio in mixta coniugia,cum huic sat provisum erat per denegationem precum et benedictionumsacerdotalium ; non ideo cautam, ut par est, ne sacerdos cooperanturpatrationi rei illicitae, quippe, etiamsi consensum exquireret,non cooperaretur nisi materialiter, id quod ultro fieri potest ad evitandummaius malum, prout in casu; neque denique invectam ne parochusprobare videretur, atque suo facto quodammodo ratum habere sacrilegumconnubium, cum magis opportune et maiori vi id obtinebaturper praevias admonitiones, instructiones et protestationes, quas, ex prae-