01.07.2013 Views

Bernard Boller, Gottschalk d'Orbais de Fulda à Hautvillers

Bernard Boller, Gottschalk d'Orbais de Fulda à Hautvillers

Bernard Boller, Gottschalk d'Orbais de Fulda à Hautvillers

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Gottschalk</strong> d’Orbais<br />

<strong>de</strong> <strong>Fulda</strong> <strong>à</strong> <strong>Hautvillers</strong> :<br />

une dissi<strong>de</strong>nce<br />

88<br />

III. l’œuvre<br />

”Si talis, inquit beatus Augustinus, factus esset, inculpabilis<br />

”esset et <strong>de</strong>i opificio reputaretur, non Iudae. Iniuste<br />

etiam ”in eo praelata damnatio esset. Item Petrus : Quibus<br />

iudi-”cium iam olim non cessat et perditio eorum non dormitat.<br />

”Et Iudas : Subintroierunt quidam homines qui olim<br />

praes-”cripti sunt in hoc iudicium impii.<br />

”Cuius caecitas non tantum admiranda quantum<br />

<strong>de</strong>mons-”tranda ui<strong>de</strong>tur quia <strong>de</strong>relictis manifestissimis…<br />

exemplis ”quae ex eo<strong>de</strong>m libro posuimus, haec tantum tria<br />

exempla ”<strong>de</strong>curtauit et ad suum sensum impu<strong>de</strong>nter<br />

inflexit…» 203<br />

Il accuse notre moine d’avoir interpolé les textes <strong>de</strong> saint<br />

augustin et, poursuivant sur le libre arbitre :<br />

«… Gothescalcus mo<strong>de</strong>rnus prae<strong>de</strong>stinatianus in libello<br />

”ad Rabanum archiepiscopum Moguntinum dicit ad<br />

locum :<br />

”De quo ui<strong>de</strong>licet libero arbitrio quid ecclesiae<br />

Christi ”tenendum sit atque cre<strong>de</strong>ndum, cum a ceteris<br />

catholicis ”patribus eui<strong>de</strong>nter sit <strong>de</strong>o gratias disputatum,<br />

tum praeci- ”pue contra pelagianos et caelestianos a beato<br />

Augustino ”plenius et uberius diuersis in opusculis et maxime<br />

in ”Hypomnesticon esse cognoscitur inculcatum. Vn<strong>de</strong><br />

te ”potius eius<strong>de</strong>m catholicissimi doctoris fructuosissimis<br />

”assertionibus incomparabiliter in<strong>de</strong> quoque malueram<br />

(203) «le réprouvé <strong>Gottschalk</strong> a critiqué ce<br />

grand homme au cours du syno<strong>de</strong> et même<br />

dans ses écrits.»<br />

«<strong>Gottschalk</strong> au sujet du livre d’augustin<br />

(l’Hypomnesticon), entre autres, pour confirmer<br />

son avis que les réprouvés seraient pré<strong>de</strong>stinés<br />

par dieu au châtiment, donne cet<br />

exemple en disant <strong>de</strong> Judas » :<br />

«S’il avait été fait tel,» dit saint augustin, «il<br />

n’eût pas été coupable et la faute en serait<br />

imputée <strong>à</strong> l’œuvre <strong>de</strong> dieu, non <strong>de</strong> Judas.<br />

C’est donc injustement que la damnation lui<br />

aurait été infligée». <strong>de</strong> même Pierre : «Pour<br />

eux, <strong>de</strong>puis longtemps le jugement ne cesse<br />

pas et leur perdition n’a pas <strong>de</strong> répit.» et<br />

Judas : «Il s’est infiltré <strong>de</strong>s hommes qui ont été<br />

jadis condamnés d’avance pour ce jugement<br />

comme impies…»<br />

«Son aveuglement ne paraît pas tant étonnant<br />

que remarquable car, abandonnant les<br />

exemples les plus manifestes que nous avons<br />

pris dans le même livre, il a seulement tronqué<br />

ces trois exemples et les a sans vergogne infléchis<br />

en son sens.»<br />

Fragment XV, d. C. lambot, p. 39.<br />

(204) <strong>Gottschalk</strong>, pré<strong>de</strong>stinatien mo<strong>de</strong>rne,<br />

dans son ouvrage adressé <strong>à</strong> l’archevêque <strong>de</strong><br />

Mayence, raban, dit <strong>à</strong> cet endroit :

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!