lineament a latin itatis regni hungarle mediae et

XFT De latinitatis regni Hungarise indole naturaque.
praefert aliis. Ita e. g. suffixum — entia (Ital. — enza) creberrimum esl scriptoribus nostris: inhabentia,
cadentia, comedentia, car entia, restantia, animadvertentia, complacentia, incidentia,
inslantia, efftorescentia, deflorescentia; ita pro: «oscitatione» oscilantia.
Fere ex omnibus classicis verbis formantur derivatae formae auxilio suffixorum: -tio, -tor, -trix
et aliorum; ex omnibus adiectivis substantiva in -itas desinentia, ex omnibus substantivis adiecliva
in -alls, -arius, -osus exeuntia; ex omnibus substantivis verba in -are, ex adiectivis in -fl.care desinentia;
ex omnibus subslanlivis, quae munus, officium significant, suffixo -atus nomina munerum,
status, conditionis: iobagionatus, incendiariatus, evictoralus, familiariatus.
Adeo copiose et libere coniungit cum vocibus praefixa quoque. Negandi causa unicuique vocabulo
prsefigilur m-privativum.
Frequentissime occurril neo- voci praefixum. Scriptor classicus est in formis eonslans, anliquilalis
studiosus, fidus cuslos consuetudinis et usus Iradili, conservator more rigidi iurisconsulti, anxia
cura abstinel a simplicissimis formationibus, no vis formis. Severa diligentia et pertinacia sequitur
praeceptum Horatii: Si volet usus, quern penes arbitrium est et ins et nor ma loquendi, respiciendo
usum in libris stabilitum, probatum, thesaurum vocum, rigidam stabilitalem lingua? el elociitionis.
Sic. e. gr. scriptor classicus recusat ex assistere, assistentiam formare, horret ex -igni igneitatem
(natura- ignis) et verbum reigniri (naturam ignis denuo assumere) fingere, quod l^elbarlus
nosier formare a usus est.
Scriptor latinus patrius e contra negligit has angustias, temere format voces et suffixa acervat
facillime, consequenter per analogiam ad indicium aurium, (juod linguis novellis imprimis Hungari'cae
adscribendum est, quae scriptoris aures etiam latine scribentis et loquejitis circumsonal.
In sermone Hungarico ex unoquoque verbo potest substantivum formari, quod in -as, -es desinil
e. g. aludni (dormire), alvds (actus dormiendi), iitni (percutere), iites (actus p.crcutiendi) et ex omni
substantivo adiectivum suffixo -6s, -i, e. g. harag (ira), haragos (iracundus); hegy (mons)^ hegyi
(montanus).
In lingua classica structure quaedam syntacticae usum nominis actionis superfluum reddunf,
scriptor classicus adiectiva suffixo -alis formata substituto genitive evitare potest e.g. electio Palatini
pro: electio Palatinalis; contra scriptor novellus patrius suffixuni suum frequentissimum -as, -es,
-sag, -seg, quo nomina abstracta, et -os, -es, -i, quo adiectiva formantur, in sermone latino servat,
reddit suffixo -atio, -itas; -alis, -osus. Ita uni;ejdemque themati, quod apud classicos unam
tantum habet formam, suffixa, quotquot sunt, adiungit; vocem unicam derivatis inultiplicat, fami-liain
grammaticarn auget a classicis inchoatam, neque tamen ad finern productam formationem continual
atque perficit. Id non solum ad suffixa, formas vocum pertinet, quin et ad sensurn, quern quoque
propagat, variat; notionem generaleni et fundamentalem omni ex parte exhaurit. Themata classica
aut aliena, extern a suffixis instruens et significationem abslraclam, generalem ad singulos casus
applicans, conditionibus accommodans eo progreditur, ut eidem uni themati duplex, triplex suffixurn
adiungal saepe cum praefixo, quern inorem Hanel hac voce ficta: potentionabilitudinalitatum illudil
et irridet. Hue pertinent: modalitas, formalitas; caliginositas, certitudinaliter, potentionaliter,
consuetudinaliter, hungaricalis, obligator!alis -etc,
Themati per suffixa mulato cohortes vocum derivalarum, notione singulis casibus accommodanda
sensus varii, saepe remoti, secundarii adjunguntur. Brevius |ter per exempla: Apud classicos forma Sola
(.(.acquirerey> occurrit. In Italico, sermone plures formae ut: acquistare, acquisizione, acquistamentof